2023 Marokko 7 maart

Klik op een foto om het groter te bekijken. Daarna kun je via de pijltjes bladeren door de foto’s. Veel lees- en kijkplezier.

Als je het handig vindt, kun je je aan de rechterkant aanmelden voor de nieuwsbrief. Dan krijg je automatisch een mailtje als we een nieuw reisverslag hebben geplaatst.

Dinsdag 7 maart 2023: Tafraoute

Het is zowaar helemaal helder als we opstaan, 11º geeft de buitenthermometer aan. We doen rustig ons ochtendritueel en maken ons eten klaar voor onder de middag, we gaan een lange wandeling maken vandaag.

Om 10uur verzamelen we voor de wandeling, Frank en Ria, Wobbie en Wim, Gerrie, Toni en Annelies, en wij. We wandelen langs de nomaden en zien daar een aantal geiten in een arganboom. Dat blijft een leuk gezicht, hoe ze balanceren op de takken en hun eten tussen de scherpe punten vandaan plukken.

Dan horen we gemekker, er loopt een klein geitje op zoek naar melk. Het sabbelt bij Toni aan zijn vinger, maar helaas voor het geitje geeft dat geen melk, haha. Het kijkt verlangend omhoog bij Gerrie, maar ook die kan hem niet helpen. Als we verder lopen loopt hij achter ons aan. Uiteindelijk jaagt Annelies de kleine weer terug naar de herder die aan komt lopen.

We lopen gestaag omhoog en genieten van die heerlijke zon. De route wordt grotendeels aangegeven met witte stippen op de rotsen. Dan zien we een paar geiten eten van arganstruiken. Verderop zien we een kleurig geklede vrouw en een man in djellaba, Khadija en Mohammed.

We raken aan de praat met Mohammed, Toni vraagt hoe oud hij is. 54 jaar is het antwoord. Toni zegt met zijn handen dat hij 74 jaar is. Mohammed zegt dat hij dat ook is, ja weet het nu maar. Hij ziet er wel uit als 74 jaar. Hij heeft last van zijn knie en daarom is zijn vrouw mee om de geiten te hoeden. Ze hebben 3 kinderen die in Tafraoute zijn. Ze komen uit Tata maar hier is meer voer voor de geiten.

Ondertussen ben ik naar Khadija gelopen, schudt handjes en stel me voor. Het is de vrouw van Mohammed. Ik schat Khadija op 40 a 45 jaar, en maak een complimentje voor haar kleurige kleding. Ria en Annelies komen er ook even bij.

Mohammed is goedlachs en vindt het duidelijk leuk dat we even bij ze stoppen. Er is een ronde plek met er omheen allemaal steenmannetjes. Als we het goed begrijpen van Mohammed is het een plek om te kunnen bidden.

We nemen afscheid en gaan verder met onze tocht. We lopen nog niet ver als ik verkeerd op een steen stap en door mijn enkel ga. Ik ga gelijk op een steen zitten, doe mijn schoen en sok uit en Co helpt mij door te quantum touchen. Dat wil nog wel eens helpen als je het gelijk doet, is onze ervaring ondertussen. De pijn begint net toe te nemen, wat een goed teken is van heling, als Khadija snel aan komt lopen en mijn voet in haar handen neemt.

Ze begint aan mijn tenen te trekken en de pijnlijke plek te masseren. Wat lief van haar. Ze gaat lang door, probeert af en toe door het buigen van mijn voet hoe het er voor staat en geeft als uiteindelijk advies om in Tafraoute er water op te doen en met argan olie te masseren. Ik bedank haar en geef haar wat geld voor haar hulp, als cadeau. Ze neemt het dankbaar aan. Deze mensen zullen ook wel eens iets meemaken qua blessures tijdens het geiten hoeden, en weten wat ze doen.

We dalen verder af, voorzichtig aan voor mij en goed opletten dat ik mijn rechtervoet goed plat neer zet. Als we op het plateau lopen komt Khadija snel aangelopen en geeft mij een stok om verder te wandelen, hoe lief toch.

Het is een ruwe stok en op dit moment heb ik hem niet nodig, dus als we verder gaan en uit het zicht raken van Khadija leg ik de stok in de kant. Toni stelt nog voor dat hij en Co de stok tussen zich innemen en dat ik er op ga zitten. Dacht het niet, de stok ziet er vreselijk stekelig uit. Gerrie zegt: dan val je er in ieder geval niet vanaf, haha.

We komen aan op de plek waar je de Ammelne vallei inkijkt. Achter een paar grote rotsen is een prima plek om onze lunch te nuttigen. Een lunchplek met zo’n uitzicht, wat wil je nog meer. Aan de rand van de plek is een rots die eruit ziet als een oud omaatje, met ingevallen wangetjes en zonder gebitje.

We dalen relaxt af over een stenig pad dat regelmatig zigzagt, ook hier weer goed uitkijken hoe je je voeten neerzet. Af en toe wachten we op elkaar, onder het toeziend oog van een grote stenen monnik. Een paar jaar geleden toen we deze wandeling maakten stuitten we nog op een nestje wilde zwijntjes, 5 jonkies met hun moeder, die er meteen vandoor gingen.

We komen aan in het dal in het dorp Tandaft. We lopen langs het plaatselijke kerkhof. Ik vertel dat er twee graven zijn met serviesgoed erop, stukken van schotels en kopjes, maar die zijn er niet meer. De graven waarschijnlijk wel, maar de versiering is weg.

We komen langs een waterkraan met een beker erbij, drinkwater dus. Er staan wat bomen met bloesem en gele bloemetjes in de berm. Ook de witte brem is volop aanwezig en geurt ons tegemoet. Er liggen een paar platgereden kikkers/padden op de weg. Hoe onfortuinlijk.

We komen bij de weg die door de Ammelne vallei gaat. We hebben speciaal de dinsdag uitgekozen om deze wandeling te doen omdat we dan rekenen op meer taxi’s die door de vallei rijden i.v.m. de wekelijkse (pre)souk.

Er komt twee keer een pick-up truck aangereden, richting Tafraoute, maar op onze liftgebaren reageren ze niet, ze willen ons niet mee hebben. Even later komt er een bus vanuit Tafraoute aangereden. Is wel de verkeer kant op maar ik weet dat hij bij de P1011 voor een bepaalde tijd stopt en daarna weer terug komt.

Dan komt er een groene taxi uit Tafraoute aangereden, we proberen duidelijk te maken dat wij naar Tafraoute willen, misschien komt-ie straks weer terug. Niet dus, waarschijnlijk is het siësta tijd.

Dan komt er een luxe personenwagen aangereden, richting Tafraoute. We maken het liftgebaar en warempel hij stopt. Hij heeft plaats voor 5 personen. Toni, Annelies en wij staan wat verder bij de auto vandaan dus geven we aan dat de andere 5 mee kunnen gaan.

Wobbie zit al in de auto als de man vertelt dat de bus straks ook langs komt. Dat vinden de anderen, die nog buiten staan, eigenlijk veel leuker om mee terug te gaan, dus stapt Wobbie weer uit. Als ze weer bij ons zijn zegt Frank, de bus komt over 15 a 30 minuten aan. Oh, dan hadden jullie toch met die mijnheer mee kunnen rijden, hoef je niet te wachten. Samen uit, samen thuis, is het antwoord.

Een blauwe taxi die ook vanuit Tafraoute kwam komt even later onze kant op en stopt op onze gebaren. Als we zeggen dat we naar Tafraoute willen zegt hij dat hij 6 personen mee kan nemen. Wederom zeggen wij met zijn viertjes, gaan jullie alvast maar mee.

Gerrie ziet de ruime achterbak en gebaart, kunnen we daar niet in? De achterklep gaat open, een stok tussen klep en bumper zorgt ervoor dat de klep open blijft staan en Gerrie, Wim en Co kruipen in de kattenbak.

Toni, Annelies, Ria en Wobbie gaan op de achterbank zitten, en Frank en ik voorin, naast de chauffeur. Frank, die ver naar het midden zit zegt, ik hoop dat hij straks de goede pook pakt, want ik zit er op, haha. Zit iedereen, rijden maar. De chauffeur, Mohammed (alweer) geeft gas en scheurt weg. De kilometer teller doet het niet meer, zoals in al die oude taxi’s waar we mee meegereden zijn. Maar de 90km p/u zal hij zeker gehaald hebben.

Als we bij een bocht komen zeg ik tegen Frank, ik hoop dat de deur niet open springt want ik zit er stijf tegen aan. Frank, heel pittig, slaat zijn arm om mij heen, dan kan er niets gebeuren. Een echte gentleman.

De auto is een Mercedes 230 stationwagen, en Mohammed is reuze trots op zijn auto. De rand boven is met rode plakband beplakt, om iets op zijn plek te houden, op het dashboard ligt een zak met kleine bananen en het handschoenenkastje is ook met rode tape bedekt en kan daardoor niet meer open. Dat is waarschijnlijk de bedoeling, niet onverwacht open kunnen gaan.

We laten ons bij de camping sauvage afzetten en rekenen 120DH met Mohammed af. Wij voor ca. 15DH weer thuis en hij een leuke verdienste.

Door het lange zitten in de auto is mijn enkel behoorlijk verstijft. Wobbie geeft mij een gel-zak mee, die moet eerst in de diepvries koud worden. Van Annelies krijg ik een tube met crème mee om op mijn enkel te smeren. En van Toni moet ik gelijk gaan zitten en voorlopig niet meer mijn enkel belasten, twee dagen in rust gaan, komt goed. Broeder Co zal goed voor mij zorgen.

We hebben 8.8km gelopen met 280 hoogtemeters. Het laagst punt was op 850m, het hoogste op 1120m. We hebben er uit-en-thuis 4 uur over gedaan. We hebben een half uur op vervoer moeten wachten.

We vinden dit allemaal een leuke en relaxte wandeling. Het vervoer terug is elke keer weer een verrassing en een avontuur. We zijn al een paar keer met zo’n taxi meegereden, maar ook een keer met een bus, gevuld met kinderen en vrouwen, waar we veel lol mee hadden. En we zijn met Paul en Arendien een keer meegereden met een pick-up. Met zijn drieën in de laadbak waar een hooibaal lag en een schaap stond. En Co voorin, waar al een klein meisje zat. Op de grond lagen allemaal geitenpootjes. Onderweg moest de chauffeur nog even bij de slager langs, om vlees te kopen en om te socializen. Leuk, leuk, leuk.

’s Middags nemen we onze rust, in de camper, uit de zon vandaan. Er staat best wel veel wind, dan zetten we liever niet de luifel uit. In de camper is het goed vertoeven, met deur en ramen open. Het was vandaag 24º.