
Klik op een foto om het groter te bekijken. Daarna kun je via de pijltjes bladeren door de foto’s. Veel lees- en kijkplezier.
Als je het handig vindt, kun je je aan de rechterkant aanmelden voor de nieuwsbrief. Dan krijg je automatisch een mailtje als we een nieuw reisverslag hebben geplaatst.
Maandag 20 maart 2023: Toundoute
Het is een tweede koude nacht die we achter de rug hebben. Bij het opstaan is het 7º buiten en 14º binnen. Wel erg lekker om te slapen, we hebben het dekbed er weer los op liggen. Maar als de zon erbij komt warmt het snel op. Gisteren was het zo’n 23º.
Op maandag is de wekelijkse souk in Skoura en gisteren hebben we het plan opgevat om met een Transport mixte naar de markt te gaan. Maar plannen kunnen veranderen, we gaan fietsen, is weer eens iets anders haha.
Ik heb een route uitgezet in Komoot, eigenlijk meer om het aantal kilometers te bepalen dan welke kant we op moeten want het is een heen-en-weertje over de weg, van bijna 50km naar Amezri, met 1500 hoogtemeters.
Om 10uur gaan we op pad, linksaf de camping af en voorlopig rechtdoor. We komen door het dorp waar het leven op gang is gekomen, het is hier immers nog maar 9 uur. Verderop zijn er veel kinderen langs de weg wachtend tot ze de school binnen mogen. De oudere meisjes groeten we vaak in het Engels wat giechelend beantwoord wordt. De kleine jongens zijn trots dat ze een beetje Frans geleerd hebben, bonjour, ça va?
Na een tijdje komen we bij de afslag die naar de ‘chickenvillage’ gaat, het kippendorp. Hier zijn we 2 jaar geleden naar toe gefietst, volgens Mahfoud heet dat het kippendorp vanwege, je raadt het al, de vele kippen. Alleen hebben wij er maar 4 gezien toen. Dit jaar gaan we checken of er al meer bij gekomen zijn.
Vanaf hier rijden we een aantal kilometers door niemandsland, wel een kleurig niemandsland, prachtig weer.
2 Jaar geleden zagen we wat verder van de weg een meisje op een ezeltje. Co fietste er heen en even later zaten we op de thee bij Fanna in haar tent, een nomadenmeisje van 17jaar. Haar woonplek is net boven de rivierbedding, niet te zien vanaf de weg.
Vandaag gaan we kijken hoe het met haar is. Er is nu een vangrail dus moeten we even ons padje zoeken. Een hond slaat aan waarop een vrouw verschijnt. We vragen of ze Fanna is, ze heeft een doek voor haar gezicht. Het is niet Fanna maar Hawida, de buurvrouw van Fanna. Als we over de geitenkraal heen kijken zien we dat er van Fanna’s tent niets te zien is. Volgens Hawida is ze in Amezri. Nou, daar zijn we van plan om naar toe te fietsen, dus wie weet. De geiten en schapen liepen net door de rivierbedding naar de overkant, die gaan grazen.
Of we thee willen vraagt Hawida, nou dat is wel goed. Even later zitten we in een grot, dat is leuk, dat hebben we nog niet meegemaakt. In die grot hebben ze dus hun hele hebben en houden, en dat is niet veel.
Hawida heeft 2 kindertjes, een zoon en een dochter, die nu naar school is. Er is nog een andere vrouw met haar dochtertje. Het dochtertje kan niet lopen, ze zit ook constant aan haar beentje te plukken, net of ze jeuk heeft, sneu.
We kunnen brood krijgen met olijfolie en een sinaasappel maar we willen alleen thee, dat andere is voor hunzelf. Ze spreken alleen Arabisch en zijn heel vriendelijk. Als we de wanden van de grot zien hebben we het idee dat ze de ruimte zelf groter hebben gemaakt, wat een klus zal dat geweest zijn.
Buiten is een waterput in de rivierbedding met daarnaast een doorgesneden autoband, is vast de drinkbak voor de kudde.
Bij het afscheid nemen geven we wat geld als cadeau wat dankbaar aangenomen wordt. Nog een zwaai en dan zijn we weer op weg. We komen door dorpjes waar mensen op straat zijn. Salaam Aleikum, lebès, bechèr, Hamdulilah. Zo begroeten we elkaar, het levert altijd lachjes op of men stopt om verder te praten.
We komen langs een mobiele smederij, een tentdoek met smid er in, hij heeft een klant. In een dorpje is een winkel van Sinkel met heel veel gasflesjes.
We komen bij de splitsing in de weg waar 2 jaar geleden zijn omgekeerd. Gisteren zijn we met de 4×4 hier rechtsaf geslagen, we hebben zicht op die vallei, mooi hoor.
We houden nu links aan en rijden langs allemaal lemen dorpen. Er zijn er ook veel aan de andere kant van de rivier. We zien geen bruggen dus moeten de mensen door het water waden om over te steken. Nu zal dat nog wel gaan maar met regen of een aantal dagen daarna zal dat niet gaan.
We komen in een dorp waar een regionale school is, het is er druk met kinderen. We rijden naar beneden om een plekje te zoeken om onze yoghurt te eten. Uiteraard zijn er direct kinderen om ons heen als we stoppen. Verlegen en brutale jongetjes, giechelende meisjes die Engels proberen te spreken, en alles daar tussen in. Yoghurt eten gaat hem niet worden.
Er is een klein winkeltje die snoep en chips verkoopt, die vindt je overal, snoepwinkeltjes in de buurt van een school. We vragen of we thee kunnen krijgen. Dat kan. Even later zien we een mevrouw met een theepot naar haar eigen huis gaan. Er komen 2 stoelen en een tafeltje naar buiten. Het tafeltje ging eerst nog even terug, die had kennelijk een dweiltje nodig. Na een tijdje komt de mevrouw terug en hebben wij thee. We voelen ons wel bekeken, en dat klopt, er komen en gaan kinderen die even blijven staan kijken naar die vreemde mensen.
We betalen 5DH (plus iets meer) voor de thee en gaan door, een paar kilometer verder gaan we op een paar stenen zitten om te eten, met uitzicht op een dorpje ver beneden ons. In de rivier zijn een paar vrouwen de was aan het doen. Het slaan op de kleding klinkt ver in de bergen door.
Terwijl we pauzeren kijk ik op Komoot hoever we nog moeten voor we bij het eindpunt zijn. Eh, dat is nog zo’n 23km, dat klopt toch niet we hebben er al 22km op zitten. Oh jee, ik heb een enkele reis ingebracht i.p.v. een retour. Dat houdt in dat de rit 100km is, dat gaan we niet doen. Met ons tempo van reizen; een praatje maken, af en toe thee drinken en foto’s maken halen we die afstand lang niet. Dan mogen we een volgende keer wel om 7uur vertrekken. Maar dan zijn er geen mensen om te groeten en om mee te praten. Een dilemma……
Na 27km, bij een klein dorp draaien we om en aanvaarden de terugreis. En dat is geen straf hoor, je ziet alles weer van een andere kant. Logisch he?
Dan horen we weer het geluid van slaan op kleding. Ver beneden ons zijn vrouwen in de rivier druk bezig met de was. Kindertjes zijn in het water aan het spelen, het ziet eruit als een gezellige boel. Maar ondertussen is het keihard werken voor de vrouwen, petje af. Het is kleden-wasdag want overal zie je kleden te drogen hangen.
Het is nu veelal naar beneden rijden voor ons met af en toe een klimmetje. Het asfalt is erg goed, dat gaat wel lekker zo. We komen langs een wand met allemaal lemen bijenkasten, ze zijn niet meer in gebruik.
We dalen af naar de rivier om te kijken of we aan de andere kant kunnen komen. Daar zien we in Komoot een pad lopen langs dorpjes. Volgens de kaart kunnen we dan verderop weer terug de rivier over. Maar er gaat teveel water doorheen door brede geulen, gaan we niet doen.
In één van de dorpjes waar we doorheen komen zijn er een paar vrouwen op straat. We stoppen, groeten in het Arabisch en worden door Masera uitgenodigd om thee te komen drinken wat we graag aanvaarden. We lopen met Masera en haar zoontje Sivo naar haar huis.
Waar even later nog 2 vrouwen en 2 jongemannen aanschuiven aan de dis. Er komt weer van alles op tafel waar we een klein beetje van nemen. Het is een groot huis waar, zoals gebruikelijk, meerdere familieleden samen wonen. Een van de jongemannen spreekt redelijk goed Frans, de andere jongeman is zenuwachtig aan het giechelen, we denken dat hij geestelijk wat achterblijft. Het is wel weer gezellig te noemen.
We nemen afscheid en vervolgen onze weg. Toen we op heenweg door een dorpje kwamen werden we heel enthousiast begroet door een paar mensen die bij een huis aan het werk waren, we hoorden in het voorbij gaan zoiets als ‘ateej’, wil je thee? Maar we waren nog maar net op pad. We zeiden wel tegen elkaar als we terug komen zullen we daar vast thee ‘moeten’ drinken.
En jawel hoor, als we er langs rijden horen we weer ateej. We lopen met Abdul mee naar binnen en komen in een hal met prachtig glanzende plavuizen op de grond. De salon waar we binnen gaan heeft een prachtig bewerkt plafond. Dat heeft de neef van Abdul gemaakt, die er ook bij komt zitten. Wat een groot contrast met onze eerste thee vandaag in de grot.
De vrouwen blijven een beetje in de hal hangen maar ik gebaar dat ze erbij mogen zitten. Even later zit Khadija tegenover ons, een oudere tante van Abdul maar nog net zo giechelend als een jong meisje. Telkens als Co Khadija’s naam noemt moet ze lachen.
Abdul spreekt heel goed Engels, hij is leraar op een lagere school 10km verderop in de vallei. Af en toe vertaalt hij het gesprek naar zijn familieleden.
We maken aanstalten om op te stappen wat niet geaccepteerd wordt. We mogen best nog blijven en tajine of couscous mee eten. Dat is natuurlijk hartstikke lief maar we gaan toch naar de camping. Anders moeten we straks nog in het donker fietsen. We weten immers dat de bereiding van een tajine of couscous uren in beslag neemt. Het is ook nog een uur vroeger, het is pas 16uur. Dus ‘la shukran’, nee dankjewel. We moeten wel beloven dat als we een volgende keer langs fietsen we weer thee komen drinken Insjallah.
Onderweg komen we nog veel transport mixte busjes tegen, bepakt en bezakt met mensen en goederen, ze komen terug van de souk in Skoura. In het dorp maak ik nog een foto van de plaatselijk winkel met televisies met ervaring, en heel veel stof er op.
Terug bij de camping zien we dat een Franse camper plaats gemaakt heeft voor een Oostenrijkse camper. Even later zitten we aan de thee met Helmut en Gaby. Blijkt dat ze Toni en Annelies ‘kennen’. Ze hebben mailcontact gehad en ze een keertje live meegemaakt in Spanje. Het camper wereldje is klein. Het is overigens een primeur voor de camping/familie, het zijn de eerste Oostenrijkers op hun erf.
Daarna gaan we in het laatste zonnetje zitten, ze schijnt er nog vrolijk op los en is lekker warm. Het was vandaag heerlijk fietsweer, zo’n 23º. Door de hoogte was de wind wel wat fris dus we hadden tijdens het fietsen een truitje aan.
We hebben 53.6km gefietst met 750 hoogtemeters. Tegen half 6 waren we terug, ja dat heb je als je je tijd ‘ver-theed’. Het laagste punt was op 1490m, het hoogste op 1930m. Op de middelste foto zie je hoever het nog was naar Amezri. Het was een leuke tocht, bekijk het filmpje hier.
![]() Terug naar 19 maart 2023 | Terug naar ‘overzicht‘ Naar ‘coordinaten‘ Naar ‘reisroute‘ | ![]() Verder naar 21 maart 2023 |