2021 Marokko 15 februari

Klik op een foto om het groter te bekijken. Daarna kun je via de pijltjes bladeren door de foto’s. Veel lees- en kijkplezier.

Als je het handig vindt, kun je je aan de rechterkant aanmelden voor de nieuwsbrief. Dan krijg je automatisch een mailtje als ik een nieuw reisverslag heb geplaatst.

Maandag 15 februari 2021: Er-Rich

De dag begint voor ons erg koud, brrt, het is buiten 0º, binnen 11º. We willen geen gas verspelen aan de verwarming dus is het een beetje spartaans totdat de zon op komt om de boel te verwarmen.

Overdag zie je ze niet, ’s nachts komt het nachtleven op gang voor de honden van Rich. Het is een compleet concert, een blafconcert. Achter de camper is een terrein waar overdag zo’n 40 mannen Petanque speelden, onder de hoge bomen. Maar ’s nachts is het het domein van de honden. De muur die ernaast staat weergalmt hun geblaf. Gelukkig heb ik hele goede oordopjes en Co, als die eenmaal slaapt, en dat is meestal redelijk snel hoort hij voorlopig niets meer.

We zijn erg vroeg wakker, vanwege het geblaf, vallen daarna weer in slaap en staan tegen 8uur pas op. Voor ons doen best wel laat.

Om half 10 lopen we naar de mainstreet van Rich voor de week souk. Ondanks dat het nog vroeg is is het al druk op straat. Maar we kunnen eigenlijk niet een echte souk vinden. We lopen een zijstraat in, vragen er naar en de man wijst toch weer richting de mainstreet.

We besluiten eerst een stukje het stadje uit te lopen om warm te worden. We lopen tegen de stroom mensen in die allemaal naar de souk gaan, dat zijn er heel veel. We vinden dat er veel mensen een Peruaans uiterlijk hebben. Niet dat we daar ooit geweest zijn, maar we zien wel veel foto’s, het heeft onze interesse zeg maar.

We lopen bij de doorgaande weg vandaan naar een aantal huizen. Er staan twee vrouwen met een ezel. De ezel drinkt uit een levada. We groeten vriendelijk en hebben gelijk contact met twee goedlachse vrouwen. De jongste vraagt of we thee willen drinken, nou dat laten we ons vaak geen twee keer vragen. C’est bon madame. Ze moet eerst haar ezel even ergens neerzetten dan komt ze terug, wacht maar even op mij. Dat doen we.

We zijn te gast bij Aziza. Binnengekomen trommelt ze haar kinderen bijeen. De oudste Hischam, de middelste Elias (was zich net aan het aankleden) en later komt de jongste nog even handjes schudden, Selma.

In de woonkamer zit oma, ze zit net aan de thee. Of we ook willen, dat is goed, maar graag zonder suiker. Dat kan, er wordt verse thee gezet voor ons. Aziza komt terug met 3 eieren in haar handen, die gaat ze voor ons bakken. Er komt brood en olijfolie op tafel, mangez, mangez, eet, eet.

We mogen foto’s maken, ook met oma. Oma is volgens ons ild van een toneelvereniging want dat lukt haar aardig (respectvol bedoeld). Ze heeft erg last van haar gewrichten maar ze geniet nog van haar leventje, dat kun je aan haar oogjes zien.

Op de eerste foto ligt oma erbij alsof ze alleen nog maar dood hoeft te gaan (toneelspel, haha). Ik vraag aan Co of hij nog een foto wil maken. Ze blijft serieus kijken, maar dan heeft ze buiten de waard, uh Co gerekend. Hij is niet voor niets 32 jaar fotograaf geweest. Dus hij weet hoe hij lachjes tevoorschijn kan krijgen. Het lukt hem.

Dan moeten we even meelopen, we gaan de veestapel bekijken. Dit maken we vaker mee, ze zijn trots op hun bezit, en dat mag ook. Ze hebben drie koeien, een kudde schapen, kalkoenen, kippen en een hond. De hond ligt constant aan de ketting. Ik vraag aan Elias of de hond wel eens geaaid wordt, gelukkig wel.

Als we terug zijn trekt oma mij haar slaapkamer in. Wat een kracht nog voor deze 84-jarige dame. Ze heeft haar eigen ‘holletje’ gemaakt, op bed liggen allerlei kledingstukken, er is nog net plek voor haarzelf om te slapen.

We lopen naar buiten en moeten beloven dat we vanavond terug komen. Hischam is zeer dwingend daarin. Insjallah. Buitengekomen, hoe stram oma ook is met haar gewrichten, ze laat zich zo op haar hurken zakken en gaat zitten op de harde stenen.

We lopen met de jongens mee naar het stadje. Papa is beveiligingsman bij de school van Elias, we gaan even kennis maken. Bij een theehuis gaat Elias naar binnen en komt met papa naar buiten. We schudden handjes en papa vraagt of we later nog naar zijn huis komen. Hij moet tot 21uur werken, dan zijn we welkom en kunnen we samen eten.

We beloven niets maar hij is al net zo dwingend als zijn zoon Hischam. Insjallah. Later gedurende de dag krijgen we diverse whatsappjes van Hischam, retour, retour, where are you.

We leveren twee Euromuntjes af aan de man van gisteren, plus een quarter of a dollar, misschien had hij die ook nog niet. Hij is er erg blij mee. Of we nog naar de souk gaan, die is 1x per week.

Dat willen we wel, maar waar vinden we die? Bij het busstation. We vragen het op straat aan een mevrouw, ze vertelt dat het 2km richting de N13 is. We lopen langs de camper voor een plasstop en gaan dan naar de echte souk.

We volgen gewoon de stroom mensen, het is druk op straat, allemaal op weg naar de souk.

De souk is op een groot terrein en het is er onwijs druk. Langs de weg wordt allemaal kleding verkocht, nieuw en met ervaring. Door de poort heen komen we bij de groente- en fruitafdeling. Hier vinden we eindelijk weer eens verse munt. Niet die ik graag wil, dus doen we het met wat er is.

Het is een grote markt met een dito dierenafdeling. Schapen, geiten en koeien. Een man is net een geit aan het uitladen, uit een van de tassen die aan zijn ezel hangt. Het lukt niet erg, want een van de pootjes blijft haken in een gat in de tas. Co helpt hem, en even later staat er een punkgeit voor ons. Co maakt een gebaar of hij zijn haren kamt, de man snapt het en moet lachen.

Achter de ezel ligt in een tasje een jong geitje, hoort bij de grote geit. Of we het geitje willen kopen, voor vlees, la shukran, nee dankjewel.

Verderop staat mama koe met een kalfje ernaast. Het kalfje heeft de onderkant van een plastic fles over de snuit, dan kan het niet drinken bij mama, de uiers moeten er goed uitzien voor de verkoop. Er zitten wel gaatjes in de bodem van de fles hoor.

De gekochte dieren moeten natuurlijk wel vervoerd worden. Bij de uitgang van de markt zitten twee marktmeesters. Ze houden de boel in de gaten en spreken mensen aan die langs hun heen lopen met dieren. Kennelijk moet er een bepaald bedrag betaald worden. Dit is ons nog nooit eerder opgevallen.

Een stiertje wordt ingeladen in een 4×4 pick-up. Eerst zijn voorpoten, dan de rest. Hij komt op zijn platte buik op de laadklep terecht, oei een mannetje, dat zal wel niet zo prettig zijn. Maar even later staat hij in de bak.

Uiteraard lopen we ook nog langs de grote hooiwagens, er wordt druk verkocht. In de vele theetenten wordt druk gehandeld, er wordt geschreven en handje-geklapt-verkocht.

We lopen terug naar de weg en houden een Skygo aan om mee terug te rijden. Dit keer is het een overdekte. Co kan bijna met zijn hoofd door een gat naar buiten kijken.

Na de middag willen we fietsen door de omgeving. Als Co de fietsen eruit heeft blijkt mijn achterband plat te staan, verdorie alweer. Van de week zeiden we nog dat de fietsen zich zo goed houden, ondanks de ruige wegen waarover we veelal rijden.

Het terug omleggen van de buitenband wil niet helemaal lukken dus fietst Co naar het stadje op zoek naar een fietsenmaker. Hij is binnen no-time terug. Alles voor elkaar. Hij zegt, het ging zo snel, dat ik niet eens kon kijken wat ik niet goed heb gedaan. De man wilde niets hebben, Co heeft hem 10DH gegeven.

Om drie uur rijden we weg, eerst naar de fietsenmaker om een nieuwe reserve binnenband te kopen. De kapotte gaat Co binnenkort maken, maar je moet wel wat bij je hebben.

Als we aankomen komt de man gelijk met een oliefles aanlopen en oliet onze kettingen. Oei, die hadden we het liefst eerst schoon willen maken. Hij is razendsnel de beste man.

We vragen naar een nieuwe binnenband, maat 26. Die moet even uit zijn garage gehaald worden, we moeten even 5 minuten wachten. Die tijd gebruiken we om door het stadje te rijden. Het is nog drukker dan vanmorgen, wat zijn er een mensen op de been.

Dan gaan we echt op pad, we rijden het stadje uit richting Tamttatouchte. Daar gaan we linksaf een onverharde weg op, weer zo’n ruige met veel stenen. We rijden richting de bergen en komen langs een aantal huizen.

Dan komen we op een asfaltweg en rijden langs een aantal gehuchtjes. Een jongeman die we tegemoet fietsen spreekt Engels en nodigt ons uit om bij hem te eten en te slapen. We vertellen hem dat we in Rich een ‘caravana’ hebben staan. Dat begrijpen ze vaak beter dan een ‘campingcar’. Hij is nog al vasthoudend, heet hij toevallig Hischam? La shukran, we gaan weer verder.

2km Verderop staan er twee vrouwen langs de weg, of we thee willen drinken. Ja, dat is goed hoor, omdat je het zo vriendelijk vraagt. Even later zitten we in de salon van Maryam en haar buurvrouw Fatima. Even later komt er een tante binnen en de oma van Maryam. Ze zijn heel open en goedlachs, we hebben het gezellig met elkaar.

De man van Maryam is militair en gelegerd in Guelmim. Oei dat is ver weg. Hij gaat 3 maanden op, 1 maand af.

Het is al half 6 als we verder fietsen. Het avondlicht kleurt de omgeving in een warm licht. Terug rijden we deels over de N13, wind in de poepert.

We komen een man op een fiets tegen, Moustafa Hamzaoui. Co heeft hem gesproken bij de fietsenmaker. De beste man woont in Meknes en fietst nu door Marokko. Hij heeft achterop zijn fiets een tent, slaapzak en dekens. Hij is redelijk zelfvoorzienend, maar duidelijk niet de jongste meer. Ik geef hem een schouderklopje en neem mijn pet voor hem af. Hij glundert er over. Onder de naam hierboven genoemd kun je hem vinden op Facebook, vertelt hij.

Terug in Rich komen we over de markt, die zal toch bijna wel over zijn, denken we. Niet dus, het is nog drukker dan vanmiddag. We hebben nog nooit zo’n drukke markt meegemaakt in Marokko, ook andere jaren niet.

De hele dag door ontvingen we appjes van Hischam: where are you…. Retour, retour….. ’s Avonds probeert hij ons een aantal keren te whatsapp bellen, maar we nemen niet op. We houden niet van dat dwingende, we bepalen zelf wat we willen en doen.

We hebben 26km gefietst, waarvan 180 hoogtemeters. Het hoogste punt was op 1330m, het laagste op 1270m. We reden gemiddeld 15km/u.

Bekijk hier het filmpje van deze fietstocht.