Marokko 2018 – periode 16: 1 april t/m 4 april
zondag 1 april: Telouet – Ouarzazate
Je denkt er komt op zo’n onverharde weg niet zoveel verkeer langs in de nacht maar vanmorgen kwamen er toch al vroeg wat auto’s langs. En dan hoor je die vrij lang doorrijden.
We rijden even na 9 uur weg, na afscheid genomen te hebben van Zara. De weg blijft onverhard en breed. Dan zien we ze aan de weg werken, er is dus wel degelijk activiteit om de weg te verbeteren. En dan opeens is daar asfalt en een brede weg. Het brengt ons een beetje in de war, want we missen nog wat dingen op de route. Oude dorpjes en een klein stroompje wat je over moet steken. Maar later blijkt dat de oude dorpjes nog komen en dat het stroompje is opgegaan in de nieuwe weg.
Wat is het weer mooi hier, ook dat wisten we nog wel maar met eigen ogen zien is toch anders als je herinneringen. We rijden in tegenlicht dus ik ga in het achterste dakluik staan om achter ons te fotograferen, daar is al het moois te zien. Dan komen we aan in een dorpje en daar ziet Co bijeneters vliegen. Dus camper aan de kant en camera naar buiten. We horen ze wel maar zien ze niet meer.
We doen een kopje thee en dan komt Abdullah aanlopen, hij is ober in een restaurant in het dorp maar is nu lopend onderweg naar Telouet waar zijn vader woont. We maken een praatje, we begrijpen ondertussen best wel veel in het Frans, als ze maar niet te snel praten. Abdullah vraagt of we getrouwd zijn, hoeveel jaar dat is en of we kinderen hebben. Nu hebben wij in Marokko altijd twee kinderen, een jongen en een meisje en ze heten Hans en Maartje, haha. Abdullah wil ook weten hoe oud we zijn. Het blijkt dat hijzelf 1 jaar ouder is dan Co. Dat schept een band.
Terwijl we daar staan komt er een grote groep Italiaanse campers langs, wel 20 stuks. En de mensen die er in zitten hebben allemaal een oranje t
-shirt aan, jeetje. Daar zijn we nog niet aan toe hoor, een groepsreis en dan al helemaal niet allemaal in dezelfde kleding, ons niet gezien.
We gaan verder, rijden Abdullah voorbij, we krijgen een enthousiaste zwaai mee op onze route. Tegen 11uur ziet Co alweer bijeneters, heel veel dus we stoppen wederom. En ja hoor, daar zijn ze weer. Ook zien we een Hop en Co weet hem vast te leggen. Het zijn vrij schuwe vogels maar deze zit hoog op een rots. Even later zien we, hop, hop, hop, hop, vier Hoppen langsvliegen.
Het dorpje waar we op neer kijken is wel grappig om gade te slaan, tussen het vogelen door. Het is bedrijvig op de akkertjes beneden het dorp, langs de rivier. En af en toe komt er iemand langs de camper lopen, met een pikhouweel en emmertje op de schouders.
De gehele route rijden we boven en langs een rivier en dat resulteert in fris groen tussen de gekleurde rotsen, een mooi gezicht. En we zien en horen veel bijeneters, zelfs tot in Ouarzazate toe.
Rond 15uur komen we aan in Ait Benhaddou, het is er enorm druk, het zal wel aan de zondag liggen. Op de parking bij het grote hotel is het rustig. De gardien wil ons aan de linkerkant hebben omdat er een groep van 12 Italiaanse campers wordt verwacht. Maar dat vinden we geen plek en het is eigenlijk nog redelijk vroeg. Ook willen we niet perse de kasbah bezoeken, die kennen we nu wel. Dus gaan we verder.
We eindigen bij het stuwmeer voorbij Ouarzazate, Barrage Al mansour ad Dahbi. Er staan 6 campers en we zoeken ons eigen plekje met uitzicht over het meer. Het is nog heerlijk dus gaan we buiten zitten. Ondanks dat het 33,5º maar de wind zorgt voor een lekker temperatuurtje.
‘s Avonds komen er een aantal schoolbusjes het terrein oprijden en even later klinken er trommels en gezang. Er staat een grote groep jongeren en ze hebben veel plezier. Een uurtje later als de zon ondergaat stappen ze weer in de busjes en keert de rust weder. Er gaan meer mensen in de busjes dan bij ons toegestaan zou zijn. Gelukkig zakt de wind later en kunnen we nog wat tv kijken.
De foto’s van vandaag kun je groter bekijken via deze deze pagina en je ziet er ook extra foto’s die ik hier niet geplaatst heb.
De fotopagina wordt geopend in een nieuw scherm, als je na het kijken dit scherm sluit kom je automatisch terug op onze website.
maandag 2 april: Ouarzazate – Skoura
Het is een rustige plek, op zich wel wat verwonderlijk als we het aantal honden zien wat vanmorgen aan komt lopen van elders. Ze komen kat-achter-kat aan vanuit het niets. Maar we hebben vannacht niets gehoord van geblaf en zo, wel net zo fijn.
We zijn al vroeg op en zien de zon opkomen, het is bewolkt dus dat levert gekleurde wolken op. Er is tegenover de zon een donkere lucht en daar steken de rode gebouwen mooi tegen af, ook omdat ze warm aangelicht worden door de zon.
We zitten te eten als Co een visarend voorbij ziet vliegen, en hij duikt het water in voor een vis. Als de wiedeweerga naar buiten met alles. Uiteraard is de visarend verdwenen maar hij komt weer terug. We zien er verderop nog meer vliegen en nog een buizerd.
Dan komt de visarend dichterbij en duikt hij weer in het water, hij heeft een hele grote vis te pakken. Het was een mooi gezicht, hij dook het water in, helemaal kopje onder met een grote plons, daarna bleef hij een tijdje in het water liggen om de vis onder controle te krijgen. We weten inmiddels dat visarenden wel eventjes in het water kunnen blijven maa niet te lang, dan verzuipen ze. De visarend komt met de vis op het droge, hij heeft er een hele klus aan.
Vandaag is er souk in Skoura dus we gaan op pad, op naar Skoura. Daar zijn we tegen half 10, we rijden door de markt heen om een parkeerplekje te zoeken en vinden die aan het einde van de markt aan de kant van de weg. Eerst even een kopje thee en dan storten we ons in het feestgedruis.
Het is nog rustig op de markt dus lopen we eerst naar de dierenmarkt, daar is het een drukte van belang, uiteraard allemaal mannen. Maar nee, toch niet, er zijn deze keer ook een paar vrouwen aanwezig, ze staan met een schaap. Of ze hebben die gekocht of ze staan er om te verkopen, dat is even niet duidelijk.
We staan een tijdje te kijken. Er is een man die zijn schaap nog even bijknipt met een schaartje, zijn kop maar ook de vacht. Dan zien we een man een schaap keuren. Hij kijkt naar het gebit, voelt de vacht en het vet en tilt het schaap op om te kijken hoe zwaar het schaap is. Het is een mooi schaap met prachtige gedraaide hoorns.
Het is een leuk gezicht, al die mannen bij elkaar, er zitten mooie karakteristieke koppen bij. De schapen en geiten zien er goed verzorgd uit met mooie vachten. Er liggen touwen over de grond, waar de schapen en geiten middels een eigen touw aan vast gemaakt zijn. De kleintjes niet, die blijven dichtbij mama. Een van de kleintjes wil drinken maar dat vindt mama niet goed, ze is veel te gestrest daarvoor.
We lopen terug naar de groente- en fruitafdeling om het een en ander in te slaan. Daar is het nu ook drukker geworden. We lopen een paar rondjes en maken wat foto’s, altijd leuk deze tafereeltjes. Als we appeltjes kopen zit er achter de kraam ook een jongetje. Co vraagt aan papa of zijn zoon de patron is. Jazeker, nou dan willen we wel met hem afrekenen. Ik geef Dirhams, papa wil ze aanpakken maar ik gebaar dat de patron dat mag doen. Het jongetje aarzelt, kijkt zijn vader aan en krijgt toestemming. Dan draait hij zich om naar de geldzak waar zijn vader hem helpt om het wisselgeld te pakken. Met een grote smile van oor tot oor geeft hij ons het wisselgeld terug, hij glimt van trots. Bonjour patron, goed gedaan jochie.
Na de markt rijden we naar camping Amridil, 3km terug richting Ouarzazate. We zoeken ons een plekje en zetten de stoeltjes buiten in het zonnetje. Tegen half 5 gaan we een stukje wandelen door de palmentuin. Eerst steken we de zeer brede maar droog staande rivier over. Er is aan beide kanten van de rivier een grote stenen muur gebouwd met af en toe een doorgang. Hier wordt ook gebruik van gemaakt door ezelkarretjes, auto’s, fietsen en brommers. We vinden het niet zoveel aan om hier te wandelen, je ziet geen mensen en de akkertjes zijn niet in gebruik, een beetje saai.
Er stond vanaf de middag een harde wind en het werd bewolkt toen we aan het wandelen waren. Dus bij terugkomst was het binnenzitten met de dakluiken en deur dicht. Alleen aan de luwzijde konden we de zijramen openzetten.
Op deze camping hebben ze een houtgestookte douche, dat houdt in dat je aan moet geven dat je wilt douchen. Dan wordt de boiler opgestookt en kun je na een half uurtje een heerlijke hete douche pakken. Er vliegen hier veel bijeneters rond maar ze laten zich nog niet ‘pakken’ zittend op een draad of iets anders.
De foto’s van vandaag kun je groter bekijken via deze deze pagina en je ziet er ook extra foto’s die ik hier niet geplaatst heb.
De fotopagina wordt geopend in een nieuw scherm, als je na het kijken dit scherm sluit kom je automatisch terug op onze website.
dinsdag 3 april: Skoura – Ait Ou Attik
Gistermiddag spraken we onze Nederlandse buren aan de linkerkant. Zij komen al 6 jaar in Marokko maar zijn deze reis voor het laatst in Marokko. Niet omdat Marokko niet goed bevalt maar ze zijn deze reis 5x met stenen geraakt, hun camper, ze zijn het zat. Ze bezoeken nog Marrakech en gaan dan naar Spanje. Wij hebben het deze gelukkig reis 2x kunnen voorkomen.
De Nederlandse buren aan de andere kant spreken we vanmorgen. Zij zijn voor de eerste keer in Marokko en vinden het een geweldig land. Op onze vraag of het eenmalig bezoek is zeggen ze dat voor hun veel eenmalig is, ze houden erg van reizen maar willen graag elke keer iets anders bereizen. Dan kan natuurlijk ook. Onze lijst is ook nog wel lang maar wij vinden Marokko een heerlijke bestemming in de winter. Zij reizen elk jaar naar hun dochter in Australië en plakken daar dan een trip naar een Aziatisch land aan vast. Een goeie combinatie. Verder staan er nog twee NL campers op de camping, twee Duitse jeeps en een Franse camper.
Gistermiddag hebben we ook gedoucht, die is hier houtgestookt. Dus je moet aangeven als je wilt douchen, dan wordt de boiler opgestookt en kun je na een half uurtje douchen, uiteraard met lekker heet water. De douche betaal je hier wel apart van het campinggeld, het kost 10DH pp/pdouche.
Om kwart voor 9 gaan we op pad, naar de Dades kloof. We hebben vanmorgen bij de eigenaar een paar routes nagevraagd. De route Skoura-Demnate is op dit moment niet te rijden, vanwege de vele regen zijn de wegen beschadigd en uitgehold, er wordt druk aan gewerkt. Ook een route bovenlangs de N9 naar de Dadeskloof kan niet worden gereden, althans niet met onze camper, wel met 4×4. Dat geldt ook voor Skoura-Demnate.
Dan pakken we de N9 wel. In het begin is die redelijk saai, alhoewel je op links wel zicht hebt op de bergen. Maar we zijn de afgelopen dagen dan ook zo verwend met mooie vergezichten.
Dan zien we een grote adelaar landen op de weg, vlak voor onze camper, een tweede hangt iets hoger in de lucht. Er ligt een dood muisje op de weg. We hebben ooit gelezen dat een adelaar op zeer grote hoogte een prooi kan zien, zo ook dit bijna plat gereden muisje. De adelaar vliegt op als wij te dichtbij komen maar blijft boven de plek cirkelen, ja wat dacht jij nou, zo’n gemakkelijk lekker hapje laat ik niet aan mijn neus, uh, snavel voorbij gaan.
Nadat ik wat achteruit ben gegaan stoppen we zoveel mogelijk aan de kant van de weg en Co stapt uit met de camera. Hij kan een paar mooie platen schieten van de adelaar, die uiteindelijk vertrekt.
Dan komen we door Kalaat m’Gouna, een behoorlijk grote plaats. Het is er gezellig druk op straat. Daarna rijden we door een lang lint van bebouwing, de plaatsjes rijgen zich aaneen. Leuk hoor, we rijden dan ook niet harder dan zo’n 45a50km. Iedereen die ons voorbij wilt, je gaat je gang maar.
Bij Boumalne Dades draaien we de R704 op richting M’semrir, in het Berber uitgesproken als Imisemrir, dat bekt beter dan msemrir. Ik had de Dades kloof nog wel redelijk in gedachten, hoe het zou zijn, het zou mooi zijn. Co had het niet meer op zijn netvlies staan. Dat is handig, dan is alles weer nieuw.
De Dadeskloof is van kop tot staart hartstikke mooi en heel divers, qua kleuren, landschap en bergen. Eerst rijden we door vele dorpjes met vele akkertjes. Er stroomt een rivier door de gehele kloof die zorgt dat de akkertjes van water worden voorzien. Vanaf de rivier wordt het water omgeleidt naar levada’s en kleine stroompjes. Er stroomt ook behoorlijk veel water door de rivier.
Dan komen we bij een rotspartij die bizar gevormd is, ze noemen het ook wel de vingers. Hier dichtbij is een camping Pattes Finges, maar we vinden het nog te vroeg om te stoppen. We gaan dus verder. Er zijn veel kinderen langs de weg, onderweg van of naar school. We komen twee keer een grote, goed gevulde hooiwagen tegen. Een keer staat-ie langs de kant van de weg en de man die er op staat gooit wat hooibalen naar beneden. Dat is dus de bevoorrading voor de plaatselijke boeren. Ze staan dus niet alleen op de markten.
Een paar keer rijden we tussen giga grote hopen grind, dat wordt allemaal door het water meegevoerd, over de weg, en dus elke keer weer met bulldozers aan de kant geschoven.
Dan komen we bij de haarspeldbochten. De eerste bocht is pittig steil en bovendien is juist daar de weg beschadigd door het water, maar we nemen hem gemakkelijk. Daarna is het appeltje-eitje / pomme-et-oeuf. Boven stoppen we natuurlijk, als echte toeristen, om een foto te nemen van de haarspeldbochten.
Dan rijden we door naar de werkelijke kloof. Hier is het op zijn smalst, er stroomt ook een rivier doorheen. Toen we hier voor het eerst waren, in 2013, konden we er niet langs omdat het water over de weg stroomde. Dit hebben ze nu ondervangen door een muur langs de weg.
Het volgende deel is weer geheel anders met hoge ruige rotsen in allerlei kleuren, mooi, mooi, mooi. Je kunt merken dat de natuur hier later is als in het dal. Alhoewel het dal ook al 1100 meter hoog is. Hier is zo’n 2100 meter, ons hoogste punt vandaag was 2149meter. De bomen beginnen net uit te lopen wat een frisgroene kleur opleverd.
De tweede keer toen we hier waren, in 2014, zijn we bij M’semrir bij de poort omgekeerd omdat we dachten dat je daar niet verder kon. Toen we die avond de foto’s bekeken zagen we op de poort een verwijzing staan naar camping Assaka, 7km verder. Dit had ik in gedachten dus daar gaan we vandaag naar toe. Dit deel van de route is dus nieuw voor ons.
Ook daar is het mooi, maar de weg is minder mooi, het is rustig aan rijden. De gaten zijn wel opgevuld met aarde maar dat moet nog ingereden worden. Onderweg stoppen we voor een valkje dat we boven in een struik zien zitten. Hij zit een beetje te wiebelen omdat-ie eigenlijk te zwaar is voor het iele takje. Co kan een paar mooie foto’s maken, onderwijl zie ik in de verte kindertjes aan komen rennen.
In dit gedeelte zijn de kindertjes wat vervelend, ze gebaren gebiedend dat we moeten stoppen en vragen dan om een stylo, bonbon of geld. In die volgorde, waarop wij elke keer zeggen non, ne pas de stylo, ne pas de bonbon en ne pas d’argan. In dit soort toeristische gebieden is dit overal aan de orde, jammer. Het is ooit begonnen doordat toeristen kinderen pennen en snoep gaven. Het zal waarschijnlijk nooit meer ophouden.
Dan komen we aan bij het laatste bord dat verwijst naar auberge camping Assaka. We moeten een smal onverhard pad op, een pad wat je niet moet gaan rijden als het nat is, veel te modderig. Maar nu is het goed te doen. Als we de camping in het zicht krijgen gaat het pad wat steiler naar beneden. Ik stap uit om te kijken hoe het pad is, we moeten immers ook weer terug omhoog.
De eigenaar van de camping heeft ons al in het snotje en komt aangesneld. Het pad is volgens hem prima te doen, ook terug omhoog. We geloven hem maar en rijden naar de camping. Het ligt in een mooie, rustige omgeving. We zijn blij dat we de rit hierheen gemaakt hebben.
We maken kennis met Houcine, de eigenaar van deze auberge camping. Het bestaat sinds 2000 en hij laat ons trots zijn bezit zien. Het ziet er mooi en sfeervol uit. Even later zitten we aan de thee, voor ons zonder suiker, in zijn glaasje gaat een grote klont. Hij spreekt Engels dus we kunnen wel even leuk met hem praten.
Tegen 17uur gaan we een stukje wandelen, langs de akkertjes en de rivier die achter de auberge liggen. Er zijn wat mensen aan het werk en er loopt een heus watersysteem. Veel waterloopjes en levada’s waar bij aftakkingen naar de akkertjes een grote schuif zit of aarde met een platte steen erop. Bij een van de akkertjes staat de schuif open en is de aarde met steen weggehaald. Zo loopt het akkertje onder, er staan o.a. fruitboompjes op.
Op een ander akkertje liggen grote zakken met gedroogde mest. Een paar vrouwen zijn ze aan het leeggooien en ze verspreiden het over hun akker. Er vliegen veel zwaluwen rond, altijd leuk om te zien als ze laag over het water scheren. Als we teruglopen naar de camping zien we ook bijeneters langskomen. Het lijkt net of er een ‘rode draad’ door dit gebied loopt in de vorm van de bijeneters. In het oosten van Amerika was dat voor os de Rode Kardinaal.
We hebben bij Houcine een tajine met geitenvlees ‘besteld’. Die wordt om 19uur geserveerd. Het wordt dus 20uur, ach wat is een uurtje op een mensenleven. De tajine smaakt goed, maar we zouden er niet voor omrijden. Het is frisjes in de salon waar we zitten te eten maar we hebben een dikke deken gekregen om warm te blijven, hoe ludiek.
We willen deze camping ook aanbrengen bij campercontact.nl. Je staat hier voor 40DH, daarvoor heb je een staplaats, je kunt douchen in de auberge waar je ook het toilet kunt gebruiken, verder is er niets. Stroom koopt hij zelf in per Kwh dus dat is er niet voor campers. Als we na het eten teruglopen naar de camper hebben we ons zaklampje wel nodig, het is goed donker.
De foto’s van vandaag kun je groter bekijken via deze deze pagina en je ziet er ook extra foto’s die ik hier niet geplaatst heb.
De fotopagina wordt geopend in een nieuw scherm, als je na het kijken dit scherm sluit kom je automatisch terug op onze website.
woensdag 4 april: Ait Ou Attik – Tineghir
Het was rustig hier en erg donker. We gaan vandaag verder, of eigenlijk terug. Volgens Houcine kun je de weg vervolgen naar Agoudal, met deels asfalt, deels piste. Maar die bewaren we voor een andere keer, we hebben een andere route in gedachten.
Het is geen straf om deze route terug te rijden, je ziet nu immers alles van een andere kant. We gaan afrekenen met Houcine, onder het genot van een glaasje thee. We mogen zelf een prijs bepalen. Dat is nou altijd vervelend. We weten wat hij voor een overnachting rekent, 40DH en we hebben gisteren een tajine gegeten. Maar natuurlijk is ons bedrag te laag. Hij noemt een te hoog bedrag en zo komen we tot een bedrag waar wij allemaal tevreden mee zijn. Maar we zijn allemaal familie van elkaar, dat wel.
Houcine wil graag meerijden naar een dorpje 3km voorbij M’semrir, daar is een tapijten associatie van vrienden waar hij heen wil. Wij hebben aangegeven dat we geen huis hebben in NL (goede smoes) en dus geen kleden willen kopen, we hebben ze immers niet nodig.
We hebben trouwens de remedie gevonden tegen vragende kinderen, zet een Berber in toeareg kleding voorin en de handjes gaan rap omlaag. haha
Voorbij M’semrir gaan we een weg in die TomTom niet kent, Maps.me wel. Het is door een mooi omgeving en de weg eindigt bij een stuwmeer. Wij stoppen al eerder bij de associatie. Fatima staat al op ons te wachten en heet ons van harte welkom.
We nemen plaats in de ‘winkel’ en krijgen thee en brood met olijfolie aangeboden. Er hangen prachtige tapijten en twee jonge vrouwen zijn een kleed aan het maken. Op een weefgetouw halen ze een horizontale draad door de draden heen en op die draad knopen ze elke keer een kortere draad die ze op de gewenste lengte afsnijden.
Houcine wilde ons meehebben omdat wij de coordinaten van deze plaats kunnen zien op onze telefoon. Wij zeggen dat hij dat ook kan middels de app Maps.me. Na, op aandringen, nog een paar foto’s gemaakt te hebben stappen we de zon weer in. Ik vraag aan Houcine om aan de vrouwen uit te leggen waarom wij geen tapijt komen kopen, ze zien er zo teleurgesteld uit. Deze associatie is redelijk nieuw en ligt niet aan een toeristische route dus elke toerist is natuurlijk welkom.
We zetten Houcine af bij de splitsing en gaan verder naar beneden. We komen niet veel campers tegen, je kunt merken dat het seizoen op zijn eind loopt. Wel komen we een NL camper tegen die we al 2x eerder hebben ontmoet, in Skoura en Aourir.
Camping Ourti in Tineghir is ons einddoel voor vandaag. Het is inmiddels 31º dus we zoeken de schaduw op, daar is het goed vertoeven. Aan het einde van de middag pakken we een douche, het is niet veel water maar lekker warm.
Bij de beheerder vraag ik nog een paar wegen na waarvan er eentje zelfs met 4×4 moeilijk te berijden is. Kunnen we daar onze plannen op aan passen. Dan draait de NL camper het terrein op die we op de Dades weg tegen gekomen zijn. Ze hebben een paar foto’s van ons gemaakt toen we in de diepte langsreden.
De foto’s van vandaag kun je groter bekijken via deze deze pagina en je ziet er ook extra foto’s die ik hier niet geplaatst heb.
De fotopagina wordt geopend in een nieuw scherm, als je na het kijken dit scherm sluit kom je automatisch terug op onze website.
ga naar periode 17
terug naar overzicht