Marokko 2016 – periode 10: 21 februari – 24 februari
zondag 21 februari – Taroudant en omgeving – Targua NTouchka
Het was op zich vannacht wel rustig om te slapen maar om 5.30uur kwam de eerste vrachtwagen langs en 20min. later de tweede. Daarna werd het weer stil. Om 6.45uur ben ik er maar uit gegaan, ik was klaar met slapen. Co kwam wat later. Ondanks dat we op ruim 700 meter stonden was het niet koud vannacht.
We rijden verder, nu bergafwaarts, naar Taroudant. De route die we gisteren gereden hebben was prima te doen qua weg/asfalt en de route verder ook. Maar dan komen we een bypass tegen, de brug is gewoon weg. Als dat van november 2014 is dan is er niet zoveel gebeurd. De bypass is goed te doen maar er zit een venijnige hobbel in. Voor een personenauto of transitbusje is die goed te doen maar doordat bij een camper de voor- en achterwielen verder uit elkaar staan zit de hobbel op een gegeven moment tussen voor- en achterwielen in. Wij kunnen onze camper even hoger zetten maar Hannie en Nanda niet. En ze hebben aan de ene kant de uitlaat en aan de andere kant het trapje. En daar rijden ze zich mee vast op de hobbel. Wij zijn verder op stil gaan staan maar ik hoor door het open raam het schrapen van het trapje, verdorie.
Co loopt er naar toe en dirigeert ze om de hobbel heen, als je buiten de auto staat heb je een beter overzicht. Dus camperaars, je kunt gerust deze route rijden maar rij je een lage camper dan moet bij deze bypass de bijrijder even naar buiten toe om de camper heelhuids weer op de weg te krijgen.
Als we bij Taroudant aankomen komen we langs een giga grote markt. We komen nu al 4 jaar in Marokko, en ook in Taroudant maar van deze markt hadden we geen weet. We zetten gelijk de auto’s aan de kant, Co gaat nog even aan het begin van de straat kijken of we hier mogen parkeren want er staat een bord maar het is een snelheidsbord, dus geen probleem. Coördinaten van de markt: N30º28’56”, W8º52’27”
We zien op de router dat er goed internet is hier dus we proberen te Facetimen. Via de laptop lukt het niet maar via de telefoon krijgen we contact met zus Karin. Hannie en Nanda staan buiten op ons te wachten dus we beloven dat we na de markt nog even facetimen. Mijn moeder stuur ik via Facebook een berichtje dat we het straks even proberen.
We lopen via de vee afdeling de markt op, de schapen zijn zo met de koppen bij elkaar gezet dat ze zich amper kunnen bewegen. En de geiten liggen op de grond, volgens ons vanwege de stress. We vinden toch sowieso dat er soms niet zachtzinnig met de dieren wordt omgegaan. Maar het blijft een grappig gezicht, de mannen zitten met 1, 2 of meer schapen te wachten totdat een koper zich meldt en het dier keurt. De een staat erbij, een ander heeft een steen gevonden en neemt daarop plaats.
Er is ook een koeien afdeling en, dit zien we voor het eerst, een ezel afdeling, ja voor verkoop, nee niet de wachtende ezeltjes totdat de baas klaar is met inkopen doen.
We zien in de verte de hooi/strowagens staan. Co zegt tegen Hannie: daar hoeven we deze keer niet naar toe, toch? Maar Hannie zegt met een glunderend gezicht dat ze daar wel zeker heen wil.
Na de hooiwagens moeten we een straat oversteken om naar de volgende afdeling te gaan. Maar het is onwijs druk, er wordt veel getoeterd maar het schiet niet op. Er staan veel verschillende voertuigen door elkaar, ezelwagentjes, dockers, vrachtwagens, 4×4’s, fietsers, brommers, wandelaars en wij.
We komen op het ‘malle pietje’ deel terecht. Hier is van alles 2e hands verkrijgbaar, het staat hoog opgetast en rijen dik. Alles krijgt een 2e kans, voor alles is er wel weer een nieuw baasje.
Kruip door sluip door een winkeltje, onder een zeiltje door komen we bij het fruit en de groente. Dat is altijd een kleurrijk gezicht, dit vinden we vaak het leukste gedeelte van de markt.
Het is een mooi gezicht, de markt ligt in een prachtig decor, overal zie je in de achtergrond de bergen liggen. We zijn het samen eens dat dit toch wel een hele leuke markt is, bijna nog leuker dan de markt in Had Draâ.
We hebben nog niet eens alles gezien, de slagersafdeling, de visafdeling, de kippenafdeling, we zagen geen kappers, schoenmakers, smederijen, etc.
Maar het is etenstijd en we willen verder.
Op de straat is het een drukte van jewelste, overal auto’s, ezeltjes, ezelwagens, dockers gevuld met gekochte schapen/geiten/etc. Vrachtwagens gevuld met koeien, ezels en hooibalen. Ik ga gewoon een beetje meer op de weg staan en laat het verkeer langs me heen gaan terwijl ik aan het filmen ben, wat een kakofonie aan geluiden en bewegingen.
We eten in de camper onze yoghurt en genieten van alles wat langs de camper komt. Als ik bij Hannie en Nanda ga kijken zitten ze al op hun plek om weg te rijden. Ik gebaar van: doe maar rustig aan maar als ik terug kom in de camper ziet Co in de spiegel een politie agent aankomen, en een paar camperaars die langskwamen gaven aan dat je hier niet mag parkeren. Nou, voor een plek waar je niet mag parkeren stonden we hier anders toch zo’n 2 uur erg goed. Maar je moet het gezag niet uitdagen, dus we rijden gauw weg.
Verderop stoppen we en laat ik Hannie en Nanda weten wat het plan is en of ze zich daar in kunnen vinden. Niet naar de volgende camping maar op weg naar Tafraoute en we zien wel waar we slapen vannacht, het is helemaal prima.
We rijden richting Lakhnafif, waar camping Le Jardin is en slaan daar linksaf naar El Guerdane. Dan verder naar Imi Mqourn en Aït Baha. Daar draaien we de P1011 op en daarna de P1009 naar Targua Ntouchka. Daar hebben we vorig jaar overnacht, bij een winkeltje langs de weg, dat lijkt ons wel een mooi punt om te stoppen. Kunnen we nog even een spelletje Keezbord spelen, anders verleren we het nog.
De route van Taroudant naar Aït Baha is erg leuk, afwisselend, mensen langs de weg, er is genoeg te zien. We vinden het leuker dan de route naar Taroudant toe, vanuit Tafraoute.
Na Aït Baha wordt het nog interessanter want we gaan de bergen in. We krijgen prachtige vergezichten in het vizier met grote, grove rotsen.
Als we ter plekke zitten te Keezen zitten er opeens twee mannetjes bij het winkeltje. Volgens Nanda komen er straks nog meer want er liggen een paar planken op stenen, zitplaatsen voor de mannen. Er komt er steeds eentje bij en uiteindelijk zitten er 10 mannetjes. Zij kijken naar ons en wij naar hun. Het Keezen eindigt in 1-1.
Dan komen er twee mannen naar de camper toegelopen. Het is het mannetje dat vorig jaar ook even kwam informeren of we hier blijven slapen, ja dus. Hij wil voor de ‘securité’ onze gegevens hebben, naam, land en paspoortnummer. Dat belt hij dan door naar de ‘securité’, prima hoor. We nodigen ze even uit om binnen te komen want door de deuropening komt alleen maar koude lucht naar binnen. Ze ruiken nou niet bepaald lekker fris, maar vooruit. Ik geef aan dat we hier 12 maanden geleden ook hebben overnacht en hij weet het nog wel. Toen was het trouwens een stuk groener hier, het is nu vooral dor en de bruintinten overheersen. Gelukkig voor de mensen hier gaat het later nog flink regenen, het zal welkom zijn.
Bekijk de rest van de foto’s van vandaag op de extra fotopagina.
maandag 22 februari – Targua NTouchka – Tafraoute
Na een zeer rustige nacht, er was werkelijk niets te horen, gaan we verder op onze weg naar Tafraoute.
We rijden door een prachtige omgeving met mooie uitzichten en vergezichten, we rijden van vallei naar vallei. Onderweg komen we veel vrouwen tegen. Ze zijn hier mooi gekleed, kleurige kleding met een witte sjaal, over het hoofd en (helaas) voor het gezicht, afgezet met een mooie bies. Zodra ze door hebben dat er een auto aan komt gaat de sjaal voor het gezicht. We hebben wel leuk contact als we zwaaien of als we stil staan en een complimentje geven voor hun kleding, het wordt gewaardeerd.
Dan komen we bij een bochtig traject. We stoppen en genieten van het uitzicht. Ik loop een eind naar boven en dan komen de campers een voor een naar boven gereden en maak ik foto’s, mooi hoor. Als we weer bij elkaar zijn, ik mocht met Nanda en Hannie meerijden loop ik verder omhoog en film terwijl beide campers omhoog komen rijden. Coördinaten: N29º50’03”, W9º11’50”
Tijdens dit lopen, rijden en filmen zien we drie vrouwen en twee kinderen langs diezelfde weg omhoog lopen, met bepakking. Eerder zagen we de vrouwen al uit de bergen afdalen, bepakking op de rug (via een band aan het hoofd) en dan op de nek een kind. Nou petje af hoor voor deze kanjers.
Vorig jaar waren we in dezelfde periode in deze omgeving en toen was alles prachtig groen. Maar toen was er in november dat jaar ervoor zoveel regen gevallen, zoveel dat het op andere plekken grote problemen veroorzaakte. Nu zijn de akkertjes dor en geel, wat zal dat een strop zijn voor de mensen. We zien tarwe dat gewoon niet verder groeit en geel begint te worden.
Vooral in de buurt van Aouguenz is het prachtig, coördinaten: N29º49’31”, W9º11’06”. We kunnen deze route van harte aanbevelen. Vorige week zijn we via een andere weg naar Taroudant gereden maar deze is vele malen mooier en afwisselender. Wij houden nu eenmaal van de bergen.
Als we in Tafraoute aankomen rijden we eerst naar de palmentuin om onze campers te vullen met het bronwater. Als we bezig zijn komt er een Franse mevrouw informeren of het goed water is. Mevrouw het is eerste klas water en het is drinkbaar. Ze schrikt ervan, non, non, alleen flessenwater. Ik geef aan dat wij het ook drinken en dat we nog steeds leven, maar ze moet er niets van weten.
Daarna rijden we naar het keteldal, naar de camping sauvage. ‘Onze plek’ is helaas bezet dus we zoeken een andere plek op het grote plateau, geen probleem. Even later zitten we lekker in het zonnetje met een kopje thee en weer even later komt het Keezbord op tafel, je moet het wel bijhouden hoor anders vergeet je hoe het ook al weer moet. 😉
Eerst staat er een koude wind maar dan gaat die liggen en is het nog erg lekker. Tijdens de rit was het op een gegeven moment 24º maar ter plekke in Tafraoute is het 18º, ook lekker. Morgen even een opwaardeerkaart kopen voor het internet want we zijn er bijna doorheen. Eigenlijk is het kaartje met 12GB tot 25 februari geldig dus met 2 dagen te gaan dus dat hebben we goed geschoten.
Ga naar de extra fotopagina van deze dag, met likkebaardend lekkere foto’s.
dinsdag 23 februari – Tafraoute
Zo, de vakantie is weer begonnen, na een kleine onderbreking van 4 dagen gaan we weer vrolijk verder in Tafraoute. Het was vannacht koud, de thermometer geeft buiten 4º, binnen 9º. Maar ik sprak een Duitse man en hij zei dat het ijs op het dak lag, dat klopt, Co ging de zonnepanelen schoon maken en er lag ook bij ons ijs op het dak. De Duitse man had gelijk de temperatuur gemeten en die was -2,5º, koud dus.
Het was ook koud in de camper, bij het aankleden was ik aan het multitasken, terwijl ik mijn vest aandeed gingen tegelijkertijd mijn sloffen aan en deed ik mijn spijkerbroek dicht. Co schoot in de lach toen ik zei, ik ga effe multitasken. Vrouwen kunnen immers meerdere dingen tegelijk, nou dat lukte aardig.
Om 8.41uur kwam de zon op de camper en dan warmt het snel op. We gaan dan ook meteen naar buiten want het is gelijk lekker in de zon.
We starten rustig aan op, drinken thee/koffie en zitten lekker te kletsen. Co sluit nog maar eens het losse zonnepaneel aan op de omvormer en heeft het idee dat het nu wel werkt (eerder niet). Maar Nanda zegt dat er een wijzertje uit moet slaan als teken dat er stroom geladen wordt en dat wijzertje slaat niet uit. Af en toe zien we de man waarvan wij het zonnepaneel hebben gekocht, misschien kan hij er eens naar kijken. We hebben dit probleem nadat de nieuwe accu is geplaatst.
Vorige week, toen we hier in het keteldal op een andere plek stonden, zagen we bij een Duitse camper een aantal mensen gymmen. Na afloop ben ik er heen gelopen om te zeggen dat wij ons er door geïnspireerd voelen en er ook mee aan de slag gaan. We werden gelijk uitgenodigd om de volgende dag ook mee te doen, maar we gingen de volgende dag weg voor een paar dagen.
Nu staan we elders in het keteldal maar vanmorgen ben ik die kant opgelopen, we zagen gisteren bij aankomst dat die Duitsers er nog waren. Ik vroeg aan de mevrouw of er vandaag ook weer gegymd ging worden, ja hoor, we waren welkom om 10.30uur (NL-tijd) mee te komen doen. We hebben vorige week bij de camping in Taroudant van bamboe een paar stokken gemaakt, want ze waren vorige week met stokken aan het gymmen. We namen de stokken mee, maar ze waren te hoog. Het Duitse echtpaar moest al lachen omdat we ze mee hadden. Je moet je been over de staande stok heen kunnen zwaaien, nou zo hoog als de stokken van ons waren dan moet je erbij springen. En wij vanmorgen nog tegen elkaar zeggen dat de stokken misschien wel tekort zijn. LOL
We hebben 35 minuten gegymd op aanwijzing van de Duitse mevrouw, ze heeft 20 jaar gymles gegeven en ze deed het duidelijk voor. Lekker, even bezig zijn, de spiertjes oprekken en even jezelf in het zweet werken, niks mis mee. We hebben het met de iPhone opgenomen zodat we zelf ook wat oefeningen kunnen doen als we verder reizen. De groep telde 10 mensen, er is dus duidelijk behoefte aan.
Als we terug lopen worden we aangesproken door een Nederlandse man waar we langs lopen. Hij volgt ons via het reisverslag en spreekt zijn complimenten uit over de site en vooral over de mooie foto’s. Dat vinden we altijd leuk om te horen. We hebben kennis gemaakt met Henk en Suze.
Hannie en Nanda zijn verder gelopen en komen langs Cor en Hannie, een echtpaar die we alle jaren aantreffen in Tafraoute, inmiddels ook bekenden geworden. Even later staan wij ook met hun te praten en dan komen Karel en Marie-José ook een praatje maken, hun kennen wij ook van hier.
We hebben vandaag voor de eerste keer deze reis onze luifel uit, en die van Hannie en Nanda. We staan met de koelkast op de volle zon en met de luifel uit sparen we in ieder geval gas uit, en het wordt niet zo extreem heet in de camper. We hebben een strak blauwe lucht, het is af en toe zelfs heet te noemen.
Na het eten gaan we naar het stadje, even over de markt en we willen een opwaardeerkaartje kopen in de winkel van Maroc Telecom. Als we daar aankomen is de winkel dicht voor de middagpauze. We gaan even een kopje thee en jus d’orange drinken op het terras van hotel Tanger. Het is niet druk op de markt maar dat zal wel aan de middagpauze liggen. We gaan kijken of het aluminium bakje al gereed is maar zien bij aankomst bij het bedrijf dat het netje keurig aan het spijkertje aan de muur hangt. Het is nog niet klaar, Nanda kijkt een beetje boos. Ik zeg gewoon lachen blijven, we zijn in Afrika, het komt gerust wel goed. Nu is het morgen klaar, Insjallah. Zo wordt het ook gezegd: demain Insjallah, het is bijna één woord, zoals het gezegd wordt. Morgen komen we gewoon weer terug.
Dan lopen we terug naar de campers, zetten thee en gaan Keezen, het is een leuk spel dat elke keer weer anders is. Het is niet te voorspellen, je kunt hartstikke voor staan maar de anderen kunnen winnen.
Het is heerlijk warm totdat de zon ondergaat, dat is vaak wel anders in Tafraoute want aan het einde van de middag steekt er vaak een frisse wind op. Vandaag niet, dus we genieten tot het ‘bittere’ einde.
Als we de video opname van het gymmen terug zien zie je in de achtergrond af en toe de bakker langskomen met zijn handkar. En even later staat hij pal voor de iPhone stil en gymt een stukje mee, hilarisch om te zien, het is net een slapstick. Maar als de man van de gym mevrouw een stok voor hem pakt is hij gauw verdwenen, het kan te gek ook. Even later zien we hem weer achter door het beeld lopen.
Voor het donker wordt komt een man van de gemeente 10DH ophalen, zoals alle dagen. We zagen vandaag ook de waterwagen regelmatig op het terrein, een goede service met goed bronwater.
woensdag 24 februari – Tafraoute
De dagen vliegen voorbij, we komen tijd te kort. Vanmorgen waren we vroeg op en hadden we allebei zin om een stevige wandeling te maken. Dus je trekt de deur achter je dicht en je gaat. We liepen land over zand naar het dorp en kwamen uit in de buitenwijk van Tafraoute. Er was een stromend beekje met daarin een hele grote en lange rietkraag. Het rammelde er van de vogeltjes, het was een gekwetter van jewelste, grappig om te horen.
We kwamen uiteindelijk uit bij Ali en zijn even over de markt gelopen, grappig om te zien dat de kramen gewoon afgedekt zijn met plastic. Een man was zijn boeltje aan het installeren en hij had onder het zeil ook zijn digitale weegschaal liggen, dat kan allemaal in Tafraoute. Dinsdags is er altijd al een ‘voormarkt’ en dan is het natuurlijk lastig als je alles weer op je auto of kar moet laden terwijl er de volgende dag weer markt is. Dan maar plastic er voor of er overheen.
Toen we langs de kippenboer kwamen, je weet wel van de warme en de koude kippen, zei ik nog die zullen toch wel meegenomen zijn? Er was ook een zeil over de kippenbak en toen we doorliepen hoorde ik de kippen kakelen, zaten ze dus onder plastic. Volgende keer nemen we de telefoon mee op onze wandeling want het is wel grappig om de markt ook op deze manier vast te leggen.
Bij de groentewinkel in de schuine straat naar boven (echte Tafraoute kenners weten nu precies welk straatje ik bedoel) hing een mega groot zeil voor de winkel en toen we langs liepen hoorde ik een ketting rammelen en het zeil kwam naar beneden, zo de winkel was weer open, hoe moeilijk kun je doen met sloten en zo.
Als we terug komen eerst even koffie/thee drinken in het zonnetje en dan om 10.30uur gaan we weer gymmen. Nu zijn we 42 minuten bezig en het is best wel intensief, we hebben veel spieren in de armen/nek/schouders gebruikt. Maar toch ook wel weer lekker.
We willen eieren kopen, 30 stuks, 20 voor ons 10 voor Nanda. Maar bij de kippenboer moeten we 40DH betalen waar we vorig jaar nog 30DH betaalden. Dat gaat dan niet door, hij wilde niet zakken. Dan maar naar het magazijn bij de brug. Daar moesten we verdorie ook meer betalen, 39DH voor 30 eieren, dan zal die prijs wel kloppen, het is zeker een slecht kippenjaar.
We kopen nog sinaasappels en dan gaan we naar de aluminium boer voor het netje/bakje voor Hannie en Nanda. Als we aankomen hangt het netje niet meer aan het spijkertje in de muur maar het ligt buiten op een kluis, die ze onderhanden hebben. We staan te wachten maar we zien de aluminium bakjes verderop in de werkplaats liggen.
Co loopt naar binnen en de man van de eerste keer toen we er waren pakt het netje uit Nanda’s handen en loopt ook naar binnen. Hij gaat met een boormachine aan de gang om de gaatjes op de juiste plaats te boren in het aluminium randje. Maar hij kan niet erg met de boormachine overweg want hij staat verkeerd, hij draaide linksom. Hij kwam er op een gegeven moment wel doorheen doordat hij zijn hele gewicht in de strijd gooide.
Het werk zag er niet uit. Co had aangegeven dat ze in het rechte aluminium profiel inkepingen moesten maken zodat ze het dan om konden buigen in een u-vorm, netje ertegen aan en klaar is Ali. Maar ze hadden het gelast, het zag er niet uit, erg lelijk en het was ook nog eens te klein, broddelwerk/prutswerk. Nanda wilde het niet hebben en het ook niet betalen, nou dat was prima, pas de problem. Oké.
We lopen terug langs de hammam om een afspraak te maken voor morgenmiddag. Als we aankomen is er niemand en de deur staat half open vastgeklemd op de vloer. Na kloppen op de deur komt er niemand. Maar dan komt er van twee deuren verderop een mevrouw en die roept weer een vrouw uit een andere deur vandaan.
We maken een afspraak voor morgenmiddag 3uur NL tijd voor 3 personen. Nee, zegt Co, ik ga ook mee en hij wijst op zichzelf. Ja, maar dat kan niet, het is alleen voor vrouwen. Co zegt: als ik dan een rokje aantrek en een donkere zonnebril op zet? De vrouwen begrijpen hem maar het mag niet. Een van de vrouwen trekt haar zwarte doek over haar ogen als blinddoek en Co zegt gelijk, ja hoor dat wil ik wel. Maar hij mag niet mee. Hij loopt ‘huilend’ weg, wij allemaal lachen. We spreken elkaars taal niet maar we begrijpen elkaar prima. Co mag naar de buren, de mannenafdeling.
Bij terugkomst gaan we weer keezen, het is een beetje verslavend maar o zo leuk. Ik speel met Hannie en de stand is 3-1 voor ons. Het is zo onvoorspelbaar hoe het afloopt, en dat maakt het zo leuk. We hebben zelf een handgebaar gemaakt voor het keezspel: Nanda doet net of ze een pionnetje verzet, 1-2-3 en dan maakt ze een afgooi gebaar. Zo dat is dus het handgebaar voor dit spel, we weten precies wat er bedoelt wordt als we dit ‘zeggen’.
Oh ja, ik had vanmorgen van een makkelijk zittende lange broek de pijpen afgeknipt op knielengte, ik heb alleen een hele korte broek mee en dat vind ik niet passen in Marokko, althans ik voel me er niet prettig in om daarmee in de dorpjes rond te lopen. Het valt Nanda meteen op als ik hem aan heb en ik geef aan dat ik de stukken die er af zijn geknipt in de lengte dicht laat naaien dan kan ik die gebruiken over de armleuningen van de stoelen. Nanda vindt mij wel een grappige vrouw, dank je wel hoor.
Om 18uur NL tijd konden we de broek en pijpjes ophalen, vanmorgen hadden we ze achtergelaten bij de naaister. Als we er om 18.30uur zijn zit de naaister net klaar om weg te gaan. Er is nog een vrouw aanwezig die op haar lijkt dus we vragen of het zusters zijn, maar nee de jongere vrouw is de dochter van de broer van de naaister, snip-snap-gesnopen?
De naaister kijkt me vragend aan en ik gebaar naar mijn broek, op kniehoogte. Oh ja, shit het is nog niet klaar. Co wil zeggen dat het morgen ook kan maar ik begrijp dat ze het meteen wil naaien dus ik zeg graag, doe maar. Ze gaat achter haar naaimachine en later achter de lockmachine en het is met 10 minuutjes klaar. Ondertussen ging het nichtje achter het gordijn even bidden op haar bidkleedje. Het gordijn reikte niet helemaal tot de grond dus af en toe zagen we haar knielen, dat moet ook doorgaan toch?
Bij terugkomst op de camping sauvage zien we de soep mevrouw lopen, zij ziet ons ook en als we gebaren dat we soep willen en dat we daar ergens staan zegt ze dat ze er zo aan komt. Maar Co gaat gelijk even met een pannetje naar haar toe, anders wordt het zo laat, ze liep nog in het begin van de camping.
Na het eten maak ik een lekkere eiersalade voor ons en voor Nanda, Hannie houdt niet zo van eieren. Lekker voor op brood of rijstwafel. Trouwens het brood dat we vorige week gemaakt hebben is erg lekker.
ga naar periode 11
terug naar overzicht