Marokko 2016 – periode 8: 14 februari – 17 februari
zondag 14 februari – Tifnit – Tiznit
Het scheelt maar een letter, vandaag zijn we verhuisd van Tifnit naar Tiznit, what’s in a name?
Gisteravond ging Co de weckpotten binnen zetten, in de garage en terwijl hij daar mee bezig was kwam de campingbaas boos naar hem toe. Hij zei dat we elektra afnemen maar dat we daar niet voor betaald hebben. Co stelde voor om zijn ‘femme’ te roepen maar de man liep boos weg en commandeerde dat we morgen maar moesten komen betalen.
Dus Co komt binnen en vraagt, jij hebt toch voor elektra betaald, jazeker heb ik dat. Gaan we morgen we effe rechtbreien.
Vanmorgen ben ik op zoek gegaan naar de baas maar er lag alleen een grote tas met baguettes/brood op de balie in zijn kantoor. Ik heb hem nog geroepen maar er was kennelijk niemand thuis. Toen heb ik in mijn beste Frans maar een briefje geschreven dat ik wel de stroom had betaald. Als we ergens 1 nacht staan betalen we meteen dan kunnen we weg als we willen, zo ook nu.
Terwijl we de camper reis klaar aan het maken zijn loopt de patron rond met de broodtas. Ik loop naar hem toe en zeg dat ik gisteren de stroom heb betaald. Non, non, volgens hem had ik 70DH betaald. Ik zeg nee, dat heeft Nanda betaald, ik gaf u 90DH en ik kreeg 5DH terug. Oh, is dat zo, oké dan is het wel goed zo. Ja, ja……
We rijden weg en gaan via de N1 naar Tiznit. Onderweg komen we als het goed is een zondagsmarkt tegen in het plaatsje
Souk-El-Had-des-Aït-Belfaâ, coordinaten: N30º03’05”, W9º33’53”. Daar begint de Koningsdag markt, oftewel hier is van alles te koop wat de een niet meer kan gebruiken maar misschien iemand anders wel, tegen betaling uiteraard. Er is, net als op 30 april, van alles te koop, je kunt het zo gek niet bedenken.
Als je de zijstraat van de N1 verder inloopt kom je op de dierenmarkt, altijd leuk om te bezoeken. Hier waren er veel schapen te koop, af en toe een koe. Dan komen we bij de stro- en hooiafdeling. Natuurlijk stonden daar ook weer de ‘Hannie-auto’s’. Maar toen we verder liepen, oh, we hebben er nog nooit zoveel bij elkaar gezien. Hannie liep helemaal te glunderen en stortte zich in het feestgedruis. De mannen vonden het wel grappig toen ze er zo tussendoor liep. Het was ook een prachtig gezicht al die vrachtwagens met overstekende strobalen. We snapten al nooit hoe zo’n overstekende strostapel op zo’n auto blijft liggen. Maar ze hebben een soort frame wat over de cabine heen steekt, daar worden de strobalen op vast gemaakt. (zie de foto’s hieronder)
En dan komen we op de groente- en fruitafdeling. Wat is die groot zeg en wat liggen er mooie producten, het ziet er allemaal picobello uit. Het is een genot om er tussendoor te wandelen. Deze markt was ook weer echt een mannen aangelegenheid. Sowieso op de dieren afdeling maar ook op de rest van de markt zie je maar weinig vrouwen, ook niet om inkopen te doen. Daar verbazen we ons wel eens over.
Terug bij de camper zetten we de stoeltjes buiten, we staan geparkeerd bij een tankstation, en gaan eten. Er komt nog een man vertellen dat hij ‘malade’ / ziek is en dat-ie medicijnen nodig heeft. We ‘begrijpen’ hem niet en op een gegeven moment gaat-ie weer weg.
Dan rijden we verder naar Tiznit. In Massa gaan we rechtsaf richting de kust om over kleinere wegen verder te rijden. We hebben deze weg eerder gereden en ik was eigenlijk vergeten te noteren dat dit een redelijk saaie weg is, dus nu staat het aangetekend op onze kaart.
In Tiznit gaan we naar de ‘camperplek’ tegenover camping Municipal. Er staan al zo’n 10 campers, allemaal Franse, maar we passen er nog bij. Het stuift wel enorm, er staat dan ook veel wind.
We zoeken een luw plekje op en gaan thee drinken, pinda’s eten en kletsen, gesprekstof genoeg. Daarna pak ik het Keezspel en worden de kaarten geschud. Het eerste spelletje wordt door Hannie en mij gewonnen. We komen, zonder elkaar te helpen, allebei achter elkaar in ons honk. Het tweede spel wordt gewonnen door Hannie en mij, ja sorry hoor, het liep gewoon lekker.
Terwijl we spelen komt er een grote Franse camper aangereden en even later komt er een vrouw naar ons toegelopen. Of je hier mag slapen, ik zeg comme ci – comme ca. Ze vraagt, de ene dag wel, de andere dag niet, zoiets. Of wij blijven staan, ja hoor. Ze zegt merci, ik zeg, bonne nuit, goedenacht, ze moet lachen.
Aan het einde van de middag komen de hangouderen weer. Vorig jaar zaten er tegen de muur ook een aantal oudere vrouwtjes mooi met elkaar te beppen. Nu ook weer, ik denk dat ze het wel gezellig hebben met elkaar, ze kletsen tenminste heel wat af. Ik breng ze even een lekker chocolaatje, het wordt in dank aanvaard.
Na het eten lopen we naar het stadje, ‘s avonds is het net even gezelliger. Als we vertrekken zwaai ik nog even naar de vrouwtjes bij de muur en ze zwaaien enthousiast terug. Het is gezellig druk dus we lopen mooi naar alles te kijken. Er zijn, voor ons nieuwe, tekeningen op de muren.
Vandaag hebben we zo’n leuke markt bezocht, onwijs groot en kleurrijk, de foto’s zie je hier.
maandag 15 februari – Tiznit – Tafraoute
Zo, we zijn toe aan vakantie. In onze reis in Marokko bouwen we altijd een periode van rust/geen reizen in, en dat is altijd in Tafraoute. 😉
Na een rustige nacht beginnen we de dag kalmpjes aan en om 9.30uur rijden we weg uit Tiznit. Voor de oprit van de camperplek staat een camper geparkeerd dus we moeten even zoeken waar we eraf kunnen. Als we eenmaal een straatje inrijden wachten we even op Hannie en Nanda. Een Marokkaan denkt dat we het niet meer weten en wijst ons verder het straatje in. We geven aan dat we even wachten. Hij komt naar de auto toe en zegt dat we deze weg in moeten en of hij effe kan vangen voor zijn advies. Dat kan dus effe niet, hij haalt zijn schouders op en heet ons welkom in Marokko. haha
We draaien de R104 op en na het plaatsje Tirhmi begint de weg te stijgen. We rijden tot op 1470mtr hoogte, via de Col de Kerdous. Boven aan de pas staat een mooi hotel, hotel Kerdous, hoe toepasselijk. De weg biedt ons mooie uitzichten het dal in, met grillige bergen met daartussen dorpjes en veel terrassen. De terrassen zijn meestal wel bewerkt maar ik denk dat de mensen wachten op regen, want er groeit nog niets op.
Als de R104 afbuigt naar het noorden, rechtstreeks naar Tafraoute, gaan we rechtdoor de P1910 op om via Izerbi en Tarsouat naar Tafraoute te rijden. Even later wordt de weg smal met aan weerskanten een gravelstrook, maar het asfalt is prima, zelfs de plaatsen waar bij hevige regenval het water over de weg gaat zijn opgeknapt en opnieuw geasfalteerd. Deze route hebben we twee keer gereden en we weten dat het een mooie route is maar toch is het weer nieuw voor ons. We komen zelfs in een gedeelte wat we nog niet eerder hebben gereden/gezien.
We moeten op een gegeven moment even denken aan Wilfried en Ria, trouwe volgers van onze verhalen. Zij hebben in 2014 met hun camper rondgereisd door Marokko met daarachter op een aanhanger een Burton. Zij hebben met hun Burton ook door deze prachtige omgeving getoerd. Dus Wilfried en Ria, jullie hebben dit moois ook allemaal gezien en waarschijnlijk nog veel meer, plekjes waar wij niet kunnen komen met onze camper.
Deze route wordt niet veel gereden door campers, de meeste campers kwamen we tegen tussen Tiznit en het punt waar wij rechtdoor gegaan zijn de P1910 op. We zijn deze reis nog niet zoveel campers tegen gekomen, maar dan waren het wel allemaal Fransen.
Het is hier prachtig, leeg maar met mooie bergen rondom met prachtige, warme kleuren. Het schakeert van geel, graniet roze, groen naar bruin en het licht is ook zo mooi helder. En denk daar dan een blauwe lucht bij met spierwitte wolken en het plaatje is compleet, kijk hieronder maar.
Op een gegeven moment stellen we voor dat Hannie en Nanda voor gaan rijden dan kunnen wij hun ook eens van achteren fotograferen en filmen, meestal is dat andersom. Het is zo’n prachtig landschap, net een ansichtkaart. Als we bij Tafraoute aankomen draaien we de rollen weer om. Nu film ik ze van voren door het dakraam heen.
Als we in Tafraoute komen is het rustig op de brug, er hangen maar twee mannen op de leuning, zal morgen op de marktdag wel een stuk drukker zijn.
We rijden door naar de palmentuin, naast camping Tazka, daar hopen we wat meer uit de wind te staan. Want er waait vandaag een bijzonder harde wind en daardoor wordt er ook een hoop zand verplaatst, we houden alles maar goed dicht. De campings zijn redelijk goed bezet en de camping ‘sauvage’ in het keteldal is ook druk bezet. Morgen verkassen we naar die plek, de komende dagen valt het wel mee met de wind. Op deze plek staan voornamelijk Fransen.
We doen een kopje thee bij ons in de camper en spelen twee spelletjes Keezen. Co en Hannie winnen ze allebei. De spelletjes duurden deze keer wel lang, Co en Hannie moesten aldoor een nieuw rondje lopen, tot grote schik van Nanda en mij, maar ja, ze wonnen wel.
Co heeft nog bronwater uit een put opgediept dus onze en Nanda en Hannie’s watervoorraad is weer op peil. Co mocht een emmertje en touw lenen van een Fransman die ook bezig was. Tegen 19uur wordt door de gardien 10DH stageld opgehaald.
Het hebben vandaag een mooie route gereden waarbij we veel foto’s hebben gemaakt, dus heb ik een aparte fotopagina gemaakt.
dinsdag 16 februari – Tafraoute
Gisteravond heb ik de dikke dekbedden in de hoezen gedaan want het zou nog best wel eens koud kunnen worden.
Het is vanmorgen 5º buiten, 11º binnen. Dus de slaapzakken komen te voorschijn tot het zonnetje op de camper komt, dan wordt het snel lekker. Als de zon er eenmaal is dan is het buiten ook gauw lekker, dus iedereen komt uit zijn coconnetje tevoorschijn.
‘s Ochtends lopen we eerst naar de markt in het dorp. Het is nog rustig, sommige kramen worden nog opgebouwd en ook zijn er nog weinig bezoekers. We gaan een tijdje op het muurtje zitten bij de brug. Even later komt er een man aan met een handkar met daarop platte broden, ze lijken wel een beetje op pizzabodems. Hij loopt naar een muur toe en komt terug met een emmer gevuld met beton met daarin een gat voor zijn parasol. Even later pakt hij nog een steentje erbij, die gaat onder een kant van de emmer en zo staat zijn parasol scheef en heeft hij meer schaduw op zijn kar. Onder uit de kar pakt hij een schapenvacht om lekker zacht op het muurtje te kunnen zitten. Even later komt er iemand naast hem zitten en wordt er heel wat afgekletst.
Een mevrouw stopt bij ons om te kijken of ze nog wat arganolie kan verkopen aan ons. Even later blijkt dat ze doof is, dus er ontspint zich meteen een heel ‘gesprek’ tussen de mevrouw en Hannie en Nanda. We kunnen een aantal dingen wel volgen. Ze is in het zwart gekleed maar heeft geen doek voor haar gezicht. Eigenlijk moet ze dat wel, vanwege het geloof. Datzelfde geloof dat haar verbiedt om te trouwen vanwege het feit dat ze doof is geboren, hoe zot. Net of die mensen minderwaardig zijn aan horende mensen. Ze heeft duidelijk ook geen onderwijs genoten toen ze klein was. Maar dat hebben meer leeftijdgenoten van haar niet gehad. Dat is al de 2e dove persoon die we hier in Tafraoute hebben ontmoet.
De dove man die we vorig jaar op de markt troffen, hij verkocht citroenen, munt en nog wat andere dingen, zit vandaag ook weer op zijn stek. Hij vraagt Hannie naar de foto die we vorig jaar hebben genomen. Maar toen we die vorig jaar aan hem wilde overhandigen op de woensdag markt was hij er niet. Hij had ook beloofd dat we thee gingen drinken maar dat was er ook niet van gekomen.
In het dorpje zelf komen we later nog een keer de dove mevrouw tegen, nu loopt ze met een mand op haar rug die via een koord aan haar hoofd hangt. Daar hebben ze soms een behoorlijk gewicht in zitten. Hannie mag het even proberen op haar hoofd, ze zegt wat zijn wij toch verwend met ons leventje. Zeker als je dan weet dat deze vrouw helemaal zelf in haar levensonderhoud moet voorzien.
Nanda koopt een paar mooie rode babouches voor haarzelf en slippers voor haar dochter Danielle. Ik koop nieuwe babouches, dezelfde als vorig jaar. Die ik vorig jaar gekocht had bleken scheef te zijn en ik kreeg last van mijn heup. Ik koop ook een paar van die mooie rode babouches en dat samen voor 180DH, € 16,20, we zijn helemaal blij, de verkoper ook, een vriendelijke man die we de verkoop wel gunnen.
Op de terugweg nemen we nog een kijkje op het plateau, de camping Sauvage. We zien daar Anne staan uit Hoogwoud, hem en zijn vrouw Nel hebben we al een paar keer in Tafraoute ontmoet. Ik loop ongemerkt naar hem toe en sla mijn arm om zijn schouder. Hij is blij verrast dat we er zijn.
‘s Middags gaan we de camper wassen want die ziet er uit als een beest, een erg vies beest. Het zal misschien van korte duur zijn met al die zandverstuivingen maar nu is alles te vies om vast te pakken. Ook de dakramen zijn erg vies en er zit ook meeuwenstront op het grote luik van een Agadir’se meeuw. Hannie en Nanda helpen ook mee, dus even later is-ie weer prachtig grijs i.p.v. beige/geel.
We douchen onszelf ook even lekker schoon en vullen de watertank weer uit de bron vandaan. Rond 15uur rijden we naar het plateau omdat we dat toch wel een leukere plek vinden dan de palmentuin. Op het plateau zie je rondom de bergen en dat is een allemachtig prachtig gezicht.
We staan weer op hetzelfde plekje als vorig jaar en dat jaar daarvoor, dus we voelen ons gelijk thuis.
We zetten thee, doen pinda’s in een bakje en even later spelen we het Keezspel. In dit spel moet je gewoon veel geluk hebben wat voor kaarten je in je handen krijgt. Co en ik zijn erg gelukkig want we winnen beide potjes.
Hannie en Nanda koken vandaag, gebakken aardappeltjes met wokgroente en gehakt. Wij hebben een makkie en hoeven alleen maar onze tafel te dekken en voor het toetje te zorgen, lekker hoor allemaal.
woensdag 17 februari – Tafraoute
Woensdag in Tafraoute betekent marktdag. Dinsdag is er ook altijd markt maar woensdag is de echte dag, dan is het ook een drukte van jewelste, van overal buiten Tafraoute komen ze deze kant op. Je ziet in de buurt van de rotonde allemaal transitbusjes staan, ze wachten totdat de mensen hun inkopen hebben gedaan waarna ze vol geladen weer terug naar de buitengebieden rijden. Het zal vast wel gezellig zijn in zo’n busje.
We zagen zelfs een personenwagen waar 9 mensen in zaten, het was dan wel een stationwagen hoor. Toen we langsliepen ging er net een oudere vrouw op de voorbank naast een man zitten. Ze zat nog half buiten en moest haar kleding naar binnen halen. Ik heb haar even geholpen alles binnenboord te halen en heb toen de deur gesloten. Die viel niet gelijk in het slot, dus effe de kont ertegen aan en hij was dicht. Kun je je er iets bij voorstellen, 9 mensen, allemaal dik in de kleren en de warme zon scheen volop op de auto, gauw rijden dan maar.
Op de heenweg staat er een man op een motor langs de kant van de weg die ons aanspreekt. Wij herkennen hem meteen van het restaurant waar we twee jaar geleden met Cees, Hannie en Nanda hebben gegeten. Dus ik zeg, ah restaurant. Dat vindt hij wel leuk. Wij geven aan dat we begin april met z’n zessen bij hem komen eten, helemaal goed.
We lopen naar de naaister (zij heeft 2 jaar geleden mijn djellaba gemaakt) want Nanda had gisteren een regen poncho bij haar gebracht voor een nieuwe rits. Ik snap trouwens niet wat je in dit land met een regen poncho moet, maar ja. (grapje) De naaister was er even niet, volgens het meisje dat er zat kwam ze zo terug. Daar wilden wij wel even op wachten. Ondertussen kwamen er nog meer mensen en een vrouw dook achter de toonbank en kwam met volle tassen weer te voorschijn. Waarschijnlijk even opgeslagen inkopen van de markt.
Voor de winkel hing kleding aan een rek en er lag wat op een plateautje. Er stond een bord bij, Nanda vroeg zich af wat er op zou kunnen staan. Volgens Co staat er het volgende: Gratis krant op zaterdag.
Het duurt ons toch te lang dus we laten onze spullen bij het meisje achter, een broek die ingekort moet worden en van de hoofdkussens van onze zonnestoelen is het elastiek uitgerekt, daar moet klittenband aangezet worden. Het meiske snapt het allemaal maar toen we vroegen of het morgen klaar zou kunnen zijn snapte ze het niet. Wij leren van Hannie en Nanda af en toe wat gebarentaal en Co heeft zo zijn eigen interpretatie daarvan. Hij maakt een gebaar van slapen (twee handen bij zijn schuin gehouden hoofd) en maakt met zijn hand een gebaar of hij ergens overheen stapt, zo van na het slapen komen we terug. Ze snapte het meteen en gaf ons een stralende lach, demain is het klaar.
Het is gezellig druk op de markt, vooral met locals. Het valt ons trouwens op dat het dit jaar niet zo’n goed appeljaar is, ze zien er allemaal niet zo goed uit, veel kneusjes. Gelukkig is er ook nog een winkeltje in het dorp waar de appeltjes wel oké zijn.
Op de markt zit een man met een wc-plateau voor hem, zo’n Franse sta-wc. Hij gooit een emmertje water door het gat met daarin sinaasappel schillen. We staan het eens te bekijken en snappen niet wat dit voor moet stellen. Er zit een soort filter in het gat, maar je gaat toch je drollen niet opvangen of uitfilteren??? Op mijn vraag wat het voor moet stellen laat hij het zien. Hij doet een plastic bakje in het gat waarvan de bodem een klepje is, dus als hij het water met schillen erdoor gooit gaat het keurig weg (in dit geval in de emmer eronder) en daarna sluit het klepje weer. Ah, hebbus Dorus, een stankafsluiter, en dat voor maar 10DH, kooppie.
Dan lopen we langs een van de aluminium bedrijfjes die Tafraoute rijk is. Co heeft een project. Hannie en Nanda hebben een frame met een netje eraan tegen de wand en dat willen ze eigenlijk wel een stukje van de wand afhebben, dan kan er meer in. Wij hebben dat aan de binnenkant van onze garagedeur en dat wil Nanda dus ook.
Vanmorgen heeft Co het betere meetwerk gedaan en nu gaan we shoppen. De jongen die in het bedrijfje staat is duidelijk verlegen met zijn houding, wat moeten die toeristen nu in zijn bedrijf. Hij praat geen Frans en gaat hulp halen bij het winkeltje aan de overkant. Even later komt hij met een man terug die Frans spreekt. Co is ondertussen aan het tekenen geslagen op de aluminium strip en legt uit wat hij wil, het wordt gesnapt en morgen om 12uur kunnen we het weer ophalen. De prijs? Dat weet de jongen niet want zijn baas is er niet, Insjallah.
Daarna lopen we nog even langs de hammam, kan ik laten zien aan de anderen waar het is. Vanmorgen ben ik met Wobbie en Wim die kant opgelopen. Wobbie is nu twee keer in die hammam geweest, o.a. gisteren. Ze vertelde dat je voor 50DH gescrubd wordt en gemasseerd. Maar je moet er wel rekening mee houden dat het scrubben niet zo zachtzinnig gaat. En je verbaast je over het vuil dat er van je afgespoeld wordt na het scrubben. Zeep, een matje om op te zitten (je zit op de grond), een broekje en een handdoek is alles wat je mee moet nemen.
Als we bij de hammam zijn lopen we aan de vrouwenkant naar binnen, de mannenkant is een deur verder in de steeg. We mogen eventjes in de volgende twee ruimtes kijken en gaan dan gauw weer terug, zo met je kleren aan is het er wel erg warm. Volgende week gaan met z’n drietjes naar de hammam. Co denkt er over om ook te gaan maar hoopt op een maatje die met hem mee wil gaan. En anders gaat-ie samen met Paul als die hier samen met Karin komt begin april.
Het internet is niet zo snel, we hebben wel 3G met 5 streepjes maar het is ongelooflijk traag. Vorig jaar konden we bij de grote rotonde op de bankjes die daar staan met onze router nog wel wat snelheid vangen maar als we het vandaag proberen gebeurt er helemaal niets, heel vreemd.
Terug bij de campers loop ik naar een paar Nederlanders die wat advies wilden over een route die ze willen rijden. Daarna doen we thee, pinda’s en komt het Keezbord weer op tafel. Na twee rondjes is de stand 1-1.
Zo gaandeweg komt er af en toe een marskramer langs om iets aan ons te verkopen, tapijten voor buiten, tapijten voor binnen, schoenenzakken, hoezen voor het raam, hoezen voor de wielen, ruitenwissers, een schilder die een mooie tekening op de auto kan schilderen, de kapper, de bakker, de waterwagen, iemand die vraagt of we nog een toertje willen maken met een 4×4, een dame die in een kinderwagen een grote pan harirasoep heeft, het is er druk van.
Het was vandaag weer een heerlijke dag met volop zon. Vanmorgen was het bij het opstaan 4º buiten, 9º binnen. Overdag was het 18º, dat klinkt niet zo warm maar de zon heeft zoveel kracht dat het heerlijk warm is, bikini-weer.
En dan zijn er zo nog wat locals die op de grote rots komen zitten, wie kijkt er nu naar wie. De tapijtverkoper loopt nog rond met zijn kleurige kleden en de bergen kleuren mooi in het late avondlicht. Dat is ook zo prachtig, we kijken rondom tegen grillige bergen aan die gaandeweg de dag er telkens weer anders uitzien.
Gisteravond kwam de soep-mevrouw langs, zij heeft op een kinderwagen een grote pan met harira-soep staan en zelfgebakken pasteitjes en zoete suikerringen. Maar ze was er pas rond half 8 en dat is voor ons te laat, we hadden al gegeten. Dus we bestelden voor vandaag. Om 19uur zagen we haar verderop het terrein lopen maar ze ging eerst de andere kant op. Dus wij pakten ons pannetje en de camera en zijn achter haar aangegaan. Anders zou het weer zo laat worden.
Toen we haar zeggen riep Co, joehoe en zwaaide met zijn pannetje. Ze zag ons en begon meteen te lachen en volop met het vrouwtje te praten. Het grappige was ook dat ze Co gisteren herkende van vorig jaar. Ik zei tegen Co, je hebt vast grote indruk gemaakt op haar. Ik mocht een foto maken van haar en haar karretje. De soep en pastei smaakte heerlijk.
Ik dacht vandaag een makkie te hebben met het verslag en foto’s, krijg ik tegen de avond van Nanda een usb stickie met daarop 140 foto’s. Er zaten wel heel veel leuke foto’s bij, vandaar een aparte fotopagina, Hannie’s schuld hoor, maar niet erg he?
ga naar periode 9
terug naar overzicht