Marokko 2014-2015 – periode 33: 21 maart – 24 maart
zaterdag 21 maart – Bou Ahmed
Vandaag staat in het teken van Cees.
We beginnen met een bezoek aan een markt, volgens de Capitool de grootste en kleurrijkste van de Rif, we gaan het zien. We rijden er speciaal 36km voor heen en ook weer terug, dus het mag wel de moeite zijn.
De route erheen is leuk, er is veel te zien onderweg, vooral veel mensen en de kustweg is ook weer mooi en slingert langs de bergwand. Als we in Oued Laou aankomen duiken we een onverhard zijweggetje in dat richting de markt gaat en parkeren de auto in het begin aan de kant. Dan gaan we op pad. Coordinaten zijweg richting de markt: N35°25’34”, W5°07’11”
Het is gelijk al gezellig druk en het kleurrijke dat in de Capitool opgenoemd wordt komt door de vele, kleurig geklede vrouwen. Co zegt dat het komt door de mannen dat daardoor die vrouwen juist opvallen, ook goed hoor. 😉 In ieder geval lopen we lekker langzaam over de markt om alles goed in ons op te nemen. Het is weer heel anders als andere markten die we bezocht hebben.
De groente en fruit ziet er allemaal picobello uit en niet zulke grote hoeveelheden, het komt van kleine boeren uit de omgeving, ik hoop dat ze goed verkopen. Wij gaan in ieder geval voor appels, aardbeien, sinaasappels en ik koop nog een leuke lange jurk.
Er is een afdeling groente en fruit, kleding nieuw en gebruikt, schoenen, meubels, kleden, slagers, kappers, handwerkslieden als een smid en naaiers en natuurlijk de verkoop van strooien hoeden en de roze/rood gestreepte stoffen, die worden zelfs aan ons aangeboden. Tussendoor wordt er nog brood verkocht en eieren, melk, kuikens, kippen, levend vee, huishoudartikelen, zelfgemaakte bezempjes van groene takken, houtskool, dierenvoeder, kruiden droog en vers, manden, ezelmanden, olijven, snoep, vis, gereedschappen, ploegen, vazen, en er is zoals altijd een ‘medicijnman’. De lage tafels met kleding is vaak 2e hands en daar wordt flink in gegraaid. Aan de buitenrand vind je de theehuizen en grilletjes en andere eettentjes.
Weet je, en het leuke is dat Hannie redelijk ongemerkt kan fotograferen, of het wordt gewoon geaccepteerd door de mensen, ze heeft in ieder geval veel vast kunnen leggen. Wij vonden het een redelijk authentieke markt, buiten nog 4 andere toeristen waren we de enige ‘buitenlanders’ en we voelden ons hier fijn. Ondanks de regen is het prima te doen, we moeten straks de schoenen wel weer schoon maken maar dat hebben we er graag voor over.
Grappig is dat als we op het levende have gedeelte komen daar alleen maar mannen zijn en meteen ziet het er saai uit, bruin en zwart. We missen hier de vrolijk geklede vrouwen maar op geen enkele dierenmarkt zijn er vrouwen. Vandaag waren er ook veel vrouwen die spulletjes verkochten, wordt op heel veel markten ook door de mannen bestierd.
Zo rond 14.30uur zijn we weer thuis, Hannie en Nanda zijn direct aan eten toe, wij hebben vooraf al gegeten, blij toe. De schoenen krijgen een schrobbeurt en staan weer spic en span te drogen.
Om 15.30uur gaan we aan de wandel en we nemen de as van Cees en een kaartje met zijn foto mee. Alles gaat in de rugzak van Co. Als we de hoogte in gaan zegt Co: Cees moet nog een keertje de hoogte in. Ik zeg: maar hij hoeft het nu niet zelf te doen, jij tilt hem.
De omgeving is heel authentiek hier, we hebben elke keer het idee dat je hier het echte Marokko ziet. Ook de uitzichten zijn prachtig, alles is ook zo fris groen hier. Met de mensen die we tegen komen hebben we elke keer een leuk contact, ondanks dat we elkaar niet verstaan, er wordt hier Spaans gesproken en dat is effe een brug te ver. Frans beginnen we aardig onder de knie te krijgen maar Spaans……
Dan komen we op een plek die we wel erg mooi vinden, een mooi uitzicht en er staat hier ook wat wind. Dus we gaan alles klaar maken om Cees zijn as uit te strooien. We zetten de camera’s klaar en maken de bus met as open. Ik heb er in de camper in het NL, Engels, Frans en Arabisch een tekst op gezet: Ter herinnering aan Cees, hij had een geweldige tijd in Marokko’. Op het deksel staan zijn geboortedatum, overlijdensdatum en naam.
Hannie en Nanda hebben, heel pittig, vier waxinelichtjes meegenomen. Ik herinner mij dat Cees in zijn camper ook wel eens kaarsjes aan had, dus dit is helemaal goed. Het uitstrooien gaat heel vlot, er komt zelfs op een gegeven moment nog wat meer wind, vast Cees zijn werk. Als de laatste as uit de bus is land er eventjes een vlinder vlak voor de camera op de grond en dan vliegt-ie weer verder, wat mooi. Er blijft ook wat as op de grond liggen en ik zeg tegen Nanda: dat is van de kist, Cees zelf is meegenomen door de wind.
We schroeven de bus aan een boom vast doen er het fotokaartje in en tapen het deksel vast. Zo hebben we een vast plekje gecreëerd voor Cees als nagedachtenis aan zijn persoon hier in Marokko. Als we klaar zijn om verder te wandelen zijn de waxinelichtjes nog steeds aan, ondanks de wind die er waait, heel bijzonder.
Dit is een deel van de as van Cees, het grootste deel is door een zoon van Cees uitgestrooid in Nederland boven de zee, vanuit een vliegtuigje. Maar Cees wilde ook graag een deel uitgestrooid hebben in Marokko en die eer was aan ons, we hebben die ‘taak’ graag volbracht.
We hebben een in memoriam pagina voor hem gemaakt, zo kunnen we terug kijken op een leuke periode met hem.
Op onze wandeling verder komen we langs een huis en Co wordt aangesproken door een jongeman. Hij spreekt alleen Spaans en Arabisch maar we worden uitgenodigd voor de thee, natuurlijk geven we daar gehoor aan, het is al weer zo lang terug. We mogen plaats nemen op plastic stoeltjes en krijgen er een schapenvacht op, lekker warm.
De jongeman heeft net een nieuw gedeelte aan het huis gebouwd wat voor hemzelf is. Hij heeft nog geen ‘vogeltje’ en het is nog niet klaar maar het schiet al lekker op. Zijn moeder is boontjes aan het doppen, daar zitten doperwtjes in. Wij willen wel even helpen hoor, en even later ligt er voor ons op tafel ook een bergje, er komt een bordje bij en zo zijn we aan het werk voor de kost. 🙂
Even later komt de thee op tafel en een bordje met gebakken eieren (vers van de eigen kippetjes) in olie, een groot plat brood en een schaaltje met koekjes. We worden weer verwend, vooral het gebakken ei is erg lekker. De thee is wederom errug zoet, maar niet zeuren, ze zijn hier zo gastvrij, ongelooflijk.
Co gaat nog eventjes op de foto met de jongeman en uiteraard met de andere mannen die aanwezig zijn. Nanda zegt, kunnen wij niet op de foto met de vrouwen maar dat willen ze vaak niet. Maar een van de mannen zegt dat het wel kan dus even later staan wij er ook op met de jongere meisjes. Mama niet, boven een bepaalde leeftijd mag je niet meer op de foto. Hannie en Nanda krijgen nog een zakje doperwtjes mee, brood kunnen we ook krijgen maar dat hebben ze net op de markt gekocht. Het is een gezin met tien kinderen, er hangt dan ook veel was om het huis heen, dat gaat elke dag door.
Dit zou Cees ook weer geweldig vinden, dus zo sluiten we de dag helemaal goed af.
Als we langs de weg terug lopen naar de camping is er een politiecontrole. Als we in het zicht zijn van de agenten gaan we in ‘slow motion’ lopen, het is immers een snelheidscontrole. De agenten pikken het gelijk leuk op en kijken door hun camera naar ons. Als we dichterbij komen zeggen ze dat we 3km te hard gingen, lachen natuurlijk, wat een humor. Ik vraag of de foto op Facebook geplaatst word maar we kunnen gerust zijn.
Het is ondertussen 18.30uur als we bij de campers terugkomen maar dat mag de pret niet drukken, het was een leuke en gedenkwaardige dag. Ook het weer heeft mee gezeten, toen we naar de markt reden miezerde het en ook op de terug weg, tijdens ons marktbezoek bleef het droog. Ook de rest van de dag bleef het droog en af en toe piepte het zonnetje er een beetje bij.
Naar aanleiding van de zwaluwtjes hierboven vertelde Nanda een mopje: Als ik nu met een buks op die vogeltjes schiet vliegen ze allemaal weg, behalve eentje. Ja, zeg ik, die valt dood neer. Nee, zegt Nanda, die is doof. hahahaha
Met zoveel mooie foto’s (die van de markt en de rit heen en weer zijn van Hannie) heb ik een aparte fotopagina aangemaakt.
zondag 22 maart – Bou Ahmed
Vanmorgen kijken we nog eens naar het afscheidskaartje van Cees en dan zien we dat het gister precies een half jaar geleden is dat Cees is overleden, en gisteren hebben we dus zijn as uitgestrooid, hoezo toeval.
‘s Ochtends nemen we onze rust en doen wij nog even een wasje met de wasmachine. De centrifuge doet het opeens weer nadat er een sok achter de trommel vandaan kwam. Een sok die niet van ons is, waarschijnlijk van de vorige bezitter, maar fijn dat-ie het weer doet. Dus de was hangt, het begint ook een beetje te miezeren maar we vertrouwen erop dat het aan het einde van de middag droog is.
Na de middag gaan we op stap, richting de familie van Basma, waar we tijdens onze vorige reizen ook geweest zijn. We kunnen daar altijd op een warme ontvangst rekenen. Aan het eind van onze vorige reis waren we samen met Hannie en Nanda daar op bezoek, Cees haakte tijdens de wandeling voortijdig af omdat hij moe was, begrijpelijk. Toen vroeg Basma naar hem en spraken we af, we waren er op zondag, dat we dinsdag met Cees nog even langs zouden komen, want maandag was ze naar school. Maar die avond besloten we om maandag te vertrekken vanwege een slecht weer voorspelling. En gingen we dus een dag eerder met de boot over naar Spanje. Dus heeft ze Cees niet meer gezien.
Onderweg lopen we door de landerijen waar de mensen druk aan het werk zijn. Er is een man op zijn landje zaadjes aan het planten in rondingen die hij aangelegd heeft (met een randje erom heen), we vragen belangstellend wat het is. Hij geeft een Arabische naam op, dus we weten het nu nog niet. Hij biedt ons spontaan een joekel van een groene kool aan, loopt nog een keertje weg en komt terug met een vuilniszak en een klein bloemkooltje, krijgen we zo maar van hem mee, pittig he? Als we verder lopen roept een andere man ons na, Co denkt dat-ie ergens boos over is maar Co moet hem even volgen en dan krijgen we een flinke maaltijd tuin- en sperziebonen van hem mee, ook zomaar, hoezo gastvrij? Dit is toch echt ongelooflijk, je kent die mensen helemaal niet en ze geven van alles mee.
Vandaag kwamen we bij het huis aangelopen en Farida, het jongere zusje van Basma, zag ons aankomen en meteen was iedereen in rep en roer. We werden weer hartelijk ontvangen en Basma eerste vraag was: waar is Cees? Na een paar andere omhelzingen liet ik haar een in het Arabisch vertaald bericht lezen dat Cees vorig jaar september is overleden, ze begon direct te huilen, dat kwam even aan.
De familie spreekt naast Arabisch ook Spaans maar die taal beheersen wij niet. Maar, nu brachten Hannie en Nanda uitkomst met hun gebarentaal en konden we de familie ‘vertellen’ dat Cees na zijn overlijden gecremeerd is en dat we gisteren boven in de bergen zijn as hebben uitgestrooid. Het werd helemaal begrepen en er kwamen weer traantjes bij Basma, ze was duidelijk aangeslagen en dat terwijl ze Cees eigenlijk maar 2x heeft meegemaakt, hij heeft waarschijnlijk een goede indruk achtergelaten, vooral door zijn vrolijkheid.
We hebben een verrassing voor Basma. Vorig jaar bij het afscheid vroeg ze of we een computer voor haar mee konden nemen een volgende keer als we kwamen. We hebben nu Cees zijn oude laptop voor haar mee, dat was even teveel van het goede en kwamen er weer de waterlanders, hoezo een klein hartje. Ze is er wel ontzettend blij mee. Alleen hebben ze er dus niet zoveel verstand van: ze dachten nl. dat ze meteen ook internet hebben. Maar zo werkt het niet, daar moet je toch een abonnement of een prepaid kaart en een modem voor aanschaffen. Dat kwartje viel eerst niet maar uiteindelijk wel, gelukkig. Ook hadden we het probleem dat de Windows versie die er op zit in het NL is en voor Arabisch moet je een ander taalprogramma pakket downloaden via internet, en dat zijn bestanden van zo’n 100MB en dat hebben we maar niet gedaan. Dat probleempje moeten ze zelf even op zien te lossen.
Er kwam thee, zonder suiker, op tafel en gebakken vis, gebakken paprika, patatjes, brood, Fanta, thee en warme geitenmelk, we werden weer schandelijk verwend. Na het eten wijzen we buiten achter het huis aan waar we ca. de as van Cees hebben uitgestrooid en dat hij uitkijkt naar hun vallei en huis, Cees voor altijd in Marokko. Dat beviel de familie wel.
Basma en haar broers en zusje nemen ons mee op een wandeling door de omgeving en we maken wat foto’s tussen de klaprozen. Bij terugkomst willen we graag opstappen want het is ondertussen al 17.45uur en het is nog wel eventjes lopen. Bovendien hangt onze was nog buiten en de lucht wordt al donkerder. Men wil het liefst dat we nog blijven maar we gaan echt afscheid nemen en moeten beloven volgend jaar weer langs te komen, Inshallah. Ze geven nog een groot brood mee en we kunnen ook nog doperwten krijgen maar we hebben al een tas vol bonen dus we bedanken vriendelijk maar beslist. Het is heel lief bedoelt maar toch maar niet.
Onderweg begint het te spatten dus we stappen even stevig door. Gelukkig is de was lekker gedroogd en het gevallen vocht droogt in de camper wel verder op.
Het was weer een leuke dag met onverwachte ontmoetingen, en een hartelijke warme ontvangst door de familie Ahadri. Morgen gaan we verder naar Tetouan en dan komt de boot naar Spanje al heel erg in het zicht.
maandag 23 maart – Bou Ahmed – Tetouan
Om 9uur rijden we al weg, we zijn er klaar voor, op naar het Noorden naar Tetouan, de laatste stop voordat we overvaren naar Spanje. Maar we rijden eerst naar de waterbron om de watertank vol te gooien, hij is schoon leeg. Bij de waterbron valt me op dat onze linker achterband behoorlijk leeg staat. Hebben we eerder ook al gehad dus dan zal-ie wel lek zijn.
Als we terug op de straat zijn pakken we onze ‘noodpomp’ en gaan aan de gang, hij zal wel even nodig hebben. Maar dan slaat-ie af, waarschijnlijk te warm geworden. We kunnen er wel mee verder rijden en bij een benzinestation waar ook een banden afdeling is gaan we vragen of ze de band kunnen maken. Maar dat kunnen ze niet dus pompen we de band dan maar goed vol en rijden we door naar Tetouan.
We genieten weer van de mooie uitzichten de zee op en het land in. En onderweg is er ook van alles te zien, langs de weg en in de landerijen.
De zee is bijna spiegelglad en er zijn veel visbootjes op het water, het is rustig visweer. Als we zicht hebben op Tetouan ziet de lucht er mooi uit met grote bloemkool wolken.
We gaan eerst naar de Marjane het een en ander inslaan. Als we buiten komen hangt er een donkere, dreigende lucht, dat voorspeld niet veel goeds. En als we door Tetouan rijden begint het inderdaad flink te regenen.
Op het camperforum hebben we gelezen dat de camperplek op de grote parking niet meer gebruikt kan worden i.v.m. renovatie. We gaan toch een kijkje nemen, doen gewoon net of we van niets weten. 😉 Als we de straat naar de parking indraaien zien we al een grote hijskraan staan verderop. Een mannetje houdt ons aan en vraagt of we naar de parking willen, en hij zegt meteen dat dat niet gaat, de parking wordt opgeknapt. Maar hij weet wel een andere parking waar we kunnen overnachten.
Hij rent voor ons uit en we gaan weer dwars door de marktstraat heen, die hebben we nu eens geprobeerd te ontwijken, niet dus. Bij de eerste parking worden we geweigerd, veel te groot. Als we er later een kijkje nemen zien we dat het inderdaad wel wat krapjes is. De eerste straat die we tegen komen moeten we van het mannetje rechtsaf, het gaat pittig omhoog. Daar is een parking en van deze parkeerwacht mogen we er op en we mogen er ook overnachten. Het kost wel 50DH per camper, de ‘originele’ parking was 20DH voor 24uur. Nou, het moet maar, we staan zo wel lekker dicht bij het centrum en de medina/soek. Gaandeweg het komende half uur zoeken we een paar andere plaatsjes uit want we stonden nogal scheef. Achter op de parking is het prima te doen.
We drinken een kopje thee met z’n viertjes en eten een bakje pinda’s en gaan dan het stadje in. We nemen een kijkje bij de Grande Parking en we zien dat er een parkeergarage gebouwd word, of er ooit nog een apart campergedeelte boven op komt, Joost mag het weten, de tijd zal het leren.
Het is nog redelijk rustig op straat en in de medina en na een uurtje zijn we weer terug. We gaan eten en spreken af dat we na het eten nog een keertje de stad in gaan maar dan naar de winkelstraten, we willen nog eventjes van die echte Marokkaanse pinda’s scoren.
Nu is het wel gezellig druk en levendig op straat, eigenlijk gewoon hartstikke druk. De straathandel is behoorlijk hier, en als je ziet wat er allemaal ligt en als je je dan beseft dat dat alle dagen opgebouwd en ‘s avonds weer opgeruimd moet worden, pffffff. We vinden pinda’s en kopen een paar kilo in, we moeten er tenslotte weer een tijdje mee doen.
dinsdag 24 maart – Tetouan – Algeciras (S)
Het was een onrustige nacht met om 3.30uur een stationair draaiende en daardoor dreunende auto en de ingang van de parking ligt aan een steile weg, dus opgaand verkeer rijdt in een lage versnelling en dalend verkeer op de motorrem, wat veel lawaai oplevert. Geen plek om een 2e keer te staan.
Onze pogingen om de band gerepareerd te krijgen lukken nog niet erg. Bij een Esso tankstation is een divisie banden maar die man is totaal ongeïnteresseerd en wil alleen lucht in de band pompen. De banden divisie Pirelli bij de Marjane gaat pas om 10uur Marokkaanse tijd (11uur NL) open, dat duurt ons te lang. We zien wel, anders laten we het in Europa repareren.
We rijden naar Tanger Med en zien wel of we vandaag over gaan of morgen. Daarna kan het soms eventjes duren voordat jullie een verslag lezen, het is helemaal afhankelijk van waar we internetpunten vinden. So far, so long.
We rijden vanuit Tetouan richting Saddina, een weggetje steil omhoog, TomTom kent de weg wel de NKC app kent de weg niet, maar we komen er. Van hieruit hebben we een mooi uitzicht op Tetouan en omgeving, het ligt prachtig op de hellingen van de bergen.
Dan gaan we rechtsaf de P4701 op en die volgen we een tijdje naar Ksar el Majaz. Daar gaan we rechtsaf de P4703 op naar Taghramt. En die weg is behoorlijk slecht, dat komt door het zware vrachtverkeer dat af en aan rijdt naar afgravingen van de bergen. Je kunt vanaf Ksar en Majaz beter de P4701 volgen naar Ksar Sghir en daar binnendoor naar Tanger Med gaan of de A4/N16 pakken naar Tanger Med.
Wij komen op een gegeven moment op de N16 uit die vanuit Ceuta komt, het blijft een prachtige weg met mooie vergezichten. Je hebt van hieruit ook zicht op de haven en op Spanje.
We staan nu in de haven van Tanger Med en gaan over met de boot van 18uur/19uur NL tijd. Maar het is bekend dat de boot meestal nog een uur later vertrekt, Inshallah.
Nu, op naar Spanje en Portugal, daar wordt het als het goed is morgen weer mooi weer.
ga naar periode 34
terug naar overzicht