Marokko 2014-2015 – periode 16: 13 januari – 15 januari
dinsdag 13 januari – Boumalne du Dadès – Tabesbast
Vanmorgen even ge-internet op de wifi van het hotel met een redelijke verbinding, haperend van langzaam tot snel.
Vandaag gaan we de Dadès kloof rijden, waarschijnlijk heen en weer, totaal 120km. Twee jaar geleden hebben we hem gereden tot aan het smalste stuk, toen konden we niet verder omdat de rivier over de rand van de weg was gelopen en we niet wisten hoe diep het water was.
Op dat stuk is nu een muurtje gebouwd langs de weg zodat het water er niet meer op kan komen, voor de mensen in het daarachter liggende dal een hele verbetering.
We wisten niet meer dat de Dadès kloof zo ontzettend mooi is, wat een natuurgeweld in de vorm van rotswanden in een warme rode kleur in in grillige en bizarre vormen.
Zo’n 20km voor M’semrir merken we dat ook hier de regen heeft huisgehouden. Vooral waar de weg de rivier kruist, veel grond en grind op de weg. Als we op een gegeven moment de rivier over moeten steken zijn ze daar aan het werk. Grote rotsblokken worden via vrachtwagens ergens anders langs de route gedumpt. Ook overal langs de route zijn ze akkertjes aan het opknappen die eerder ondergelopen zijn. Sommige akkertjes zijn niet meer te redden het is een groot keienveld geworden. Ook bruggetjes naar de akkertjes worden weer gemaakt, veel akkertjes liggen midden in de rivier op verhogingen.
De mensen zijn veelal fleurig en kleurig gekleed, veel lagen over elkaar wat ze er wel dik uit laat zien. Vooral in de dorpjes zijn er veel mensen onderweg.
We rijden tot in M’semrir, daar houdt het asfalt op en kun je alleen nog met 4×4 verder. Er is een verbinding met de Todra kloof maar niet geschikt voor een camper. We weten niet of er een camping is en we zien het niet zitten om in het dorp zelf te overnachten, het voelt niet vertrouwd.
We rijden de 60km weer terug het geeft weer andere uitzichten en af en toe piept het zonnetje erbij. Later zien we op een foto van de poort van M’semrir dat er 7km verderop bij hotel Asaka een camping is, met zwembad.
Als we bijna bij Boumalne zijn kijken we op de camperapp of er nog campings in de buurt zijn maar dat is de camping van gisteren en daar hoeven we niet nog een nachtje heen. Dan gaan we verder richting Tinerghir/Tinghir, waar je de Todrakloof in kunt rijden, de eerste 10km na Boumalne moet je goed opletten op de weg, er zijn diverse gaten. Wij rijden voorbij Tinerghir, de Todra kloof doen we op de terugreis vanuit Merzouga, via Rich.
We rijden verder naar camping Tizmoutine, een echte doorgangscamping, er is immers in de omgeving weinig te beleven. Het is een rommelige camping maar het is voor een nachtje, we kunnen ons wc’tje legen en drinkwater innemen.
De aparte fotopagina van vandaag vind je hier.
woensdag 14 januari – Tabesbast – Rissani
De weg naar Erfoud, eerst over de N10 en dan de R702 is min of meer een ‘overbruggingsweg’. Op de R702 rijden we door meerdere dorpjes waar veel mensen langs de weg lopen, zitten, hangen etc. wel gezellig. Landschappelijk is het wat minder interessant of we zijn al te veel verwend, dat zal het wel zijn.
Als we door Tinejdad rijden zien we daar een tractor met aanhanger rijden, het is de huisvuil ophaaldienst. En je ziet langs de hele weg overal kleine plastic tasjes met vuilnis liggen, daar moeten ze dus nog langs, de ene kant heen opruimen dan de andere kant terug. Dit zien we voor het eerst, dat er een huisvuil ophaaldienst actief is. We komen langs een school precies als die uit gaat, wat een kinderen komen er dan op straat zeg, hier zien we heel veel kinderen op de fiets, die hebben het zo slecht nog niet.
We komen langs Fezna met zijn (droge) ondergrondse rivier en de opgravingen/putten, grappig om te zien.
In Erfoud gaan we op zoek naar een winkel van Méditel, we hebben in Marrakech een simkaart van Méditel gekocht maar we ontvangen tot nu toe alleen maar 2G 5 streepjes, dat houdt niet over. Méditel geeft 500mb per dag, dus 15GB per maand, is je 500mb die dag opgesoupeerd dan ga je terug in een lagere snelheid. Maar ja, 2G houdt niet over dus willen we eens bij zo’n winkel gaan horen hoe dat nu zit. Volgens de dame in de winkel heeft Méditel 3G. Als we het uitproberen in de router van Nanda zien we inderdaad 3G 5 streepjes.
We hebben een dongle van Maroc Telecom (in gebruik van Nanda en Hannie) die we door de dame simlock vrij laten maken zodat we er ook het simkaartje van Méditel in kunnen stoppen. We hadden het kaartje in onze router maar we kregen het er met veel pijn en moeite weer uit. En we hebben ooit al een router verspeeld door een vastzittend simkaartje. Nu willen we dan de dongle gebruiken met het kaartje van Méditel.
Coordinaten Méditel winkel in Erfoud: N 31°26’20”, W 4°13’54”. Als het winkeltje weer open gaat zijn we er als de kippen bij maar het is niet gelukt om de dongle simlock vrij te maken. We kunnen wel een dongle van Méditel kopen voor 150DH, terwijl we een dongle hebben van Maroc Telecom voor 20DH, dus dit is veel te duur, we zoeken wel een andere oplossing.
We rijden daarna door naar Rissani, er is daar een camping bij een hotel, een NKC plek. Als we ter plekke aankomen kunnen we voor het hotel staan maar dat is direct naast de weg. Op de camperapp lazen we dat je ook achter het hotel kunt staan weg van het lawaai. De jongen wijst ons de weg, we moeten eerst een smal taludje af en dan over onverhard naar een doorgang in een muur. Het is heel erg smal, er zit links een greppeltje met daarnaast een struikje wat hopeloos in de weg staat, zeker als de camper door het greppeltje nog over gaat hellen, dus dat gaat hem niet worden.
Naast het hotel is een braakliggend terrein, dan gaan we daar wel staan. Maar daar heeft u geen bewaking zegt de jongen, achter de muur wel. Dan maar geen bewaking maar dan betalen we ook niet zeggen we tegen elkaar.
Als we aan het eten zijn komt er een groep jochies langs op de fiets op weg naar huis en een deel splits zich af en komt naar de campers. Zit je lekker te eten en zitten ze je van alle kanten het eten van het bord te kijken, gezellig hoor, lekker relaxt eten zo. Op een gegeven moment loopt Co maar naar buiten, ze zijn gelijk alert maar Co zegt, rustig aan maar. Er is ondertussen ook een volwassene op een fiets aangekomen en die spreekt een beetje Frans, dat treft Co spreekt ook een beetje Frans, een ‘petit peu’. Hij weet de man in ieder geval te vertellen dat we op visite zijn in Marokko en graag rustig willen eten en slapen hier. De man zegt het tegen de jongens en uiteindelijk taaien ze af, het is ook al bijna donker en ik denk niet dat ze licht hebben op hun fiets. En het is hier aardedonker en geen verlichting, dan wil je wel zorgen dat je thuis komt. De rust is weder gekeerd.
Even later kijken we of we hier nog een wifi puntje kunnen scoren en het hotel waar we naast staan laat een vrije wifi zien, gauw de multirouter aangesloten om het signaal te versterken en zowaar, we kunnen even facetimen met mijn zus. Mijn moeder is woensdag ‘s avonds te kaarten maar dan proberen we morgenochtend even contact met haar op te nemen.
Co zei vanavond: Valt er nog iets te melden over vandaag? Maar als ik hierboven de foto’s zo zie hebben we weer genoeg gezien onderweg. En ook mede dankzij Hannie haar fotografische bijdrages is het weer een leuk geheel geworden, al zeg ik het zelf.
Nee, dit zijn niet wij met een ander jasje aan maar onze camperdealer, Peter Stijkel uit Harderwijk, hij rijdt als navigator mee in de Dakar rally in Zuid-Amerika. Je kunt de verhalen volgen via hun facebook pagina, waar onze site trouwens ook af en toe wordt vermeld: https://www.facebook.com/StijkelCampers
Binnenkort gaan wij naar de duinen van Merzouga, ik heb aan Hannie gevraagd of ze zo’n foto ook van ons kan maken, ben benieuwd naar haar antwoord.
donderdag 15 januari – Rissani – Merzouga
Het antwoord van Hannie was (om zo’n ‘rally-foto’ te maken): Doen we … wel je best doen zoals op de foto xx
Maar na wijs beraad zien we toch maar af van zo’n foto, de gevolgen zullen waarschijnlijk niet onder de garantie vallen.
Het is vanmorgen vroeg nog best wel koud en we zijn allemaal op tijd wakker dus we starten de motoren en gaan de zon op zoeken. We rijden door een zeer rustig Rissani, de straten zijn nog verlaten en alle bedrijfjes hebben de deuren nog gesloten.
Zo’n twee km. na Rissani vinden we een open plek waar we makkelijk met de campers op kunnen rijden om in het zonnetje op te warmen. Het is naast een kamelen melkerij. We vinden het nog steeds vreemd dat dromedarissen hier kamelen worden genoemd, ze hebben toch echt een bult minder.
Er zijn twee jonkies, eentje van 3 dagen en eentje van 45 dagen, dus de moeders hebben melk. Co staat te kijken en wil wat foto’s maken dus hij besluit om een 1/2 litertje melk te kopen. Het is een grappig gezicht dat jonge spul, later moet-ie ook nog even mee om de rest van de veestapel te bewonderen, net of hij nog nooit een schaap, geit en kippen heeft gezien maar de mensen zijn trots op hun beestjes.
Later in de ochtend rijden we terug naar Rissani waar het leven wat meer op gang komt, we weten niet precies waar het is maar we volgen gewoon de ezeltjes en karren met dieren.
Als we de soek inlopen is het er nog rustig maar er gaan steeds meer mensen met spulletjes door de poort naar binnen en ook gaan er meer deuren open en wordt de koopwaar buiten neergezet en opgehangen.
We lopen het zonnetje weer in en gaan achter de schapen en geiten aan, die in wagentjes worden aangeleverd, en op de brommer en in de draagmanden die aan de ezels hangen, en boven op auto’s, we hebben nog niet een schaap op de fiets zien arriveren…. 🙂
Alleen zouden ze de dieren wel eens met wat meer respect kunnen behandelen. Ze worden aan een poot meegenomen, die zowat uit de komt wordt getrokken, en dat is niet altijd de voorpoot. Ook de achterpoot dient als trekkracht. Een slimme man heeft gewoon het lammetje vast, de moeder volgt vanzelf, zo hoort het. Op de grond zijn diverse dikke touwen vastgemaakt in een rechthoek en daar wordt het schaap of de geit met een lapje stof met de poot aan vast gebonden. Er gaat een hoop groenvoer bij dus dat is weer wel voor elkaar.
Het is druk en stoffig tussen de muren waar de veehandel is en wonder boven wonder maakt niemand bezwaar tegen het fotograferen en filmen. Dus we leven ons even lekker uit. Co heeft de lens op tele staan en fotografeert mooie mannenkoppen. Vrouwenhoofden gaat niet lukken want die zijn hier niet aanwezig, een echte mannenwereld is het. Ze kijken er trouwens niet echt van op dat Co hier met drie vrouwen loopt. 😉
Dan lopen we naar de buitenmarkt en het is nu gezellig druk, er is ook nog een soort markthal met een dak van riet, waar het licht grappig doorheen valt. Als Nanda appeltjes koopt is er een mannetje die de appeltjes uit haar bakje haalt en andere appeltjes er in doet. Maar Nanda is daar niet van gediend en pakt haar eigen appeltjes weer, het mannetje snapt het niet, want hij ziet dat ze harde appels uitzoekt. Waarschijnlijk kan hij die zelf niet eten en wil haar behoeden voor zere tanden of zoiets. Hij schudt eens met zijn hoofd om zo’n ‘eigenwijze’ vrouw.
We lopen terug naar de campers om te gaan eten, die staan in een zijweg geparkeerd en het leven op de hoofdstraat trekt als een film aan ons voorbij, grappig om te zien.
Dan lopen we terug om te genieten van het drukke leven op straat en de markt. Er is ook nog een apart gedeelte waar de ezeltjes staan, een leuk gezicht en deels veel lawaai van het balken van de dieren. Ze wachten geduldig op hun baasjes.
Er is drie keer in de week markt in Rissani, dinsdag, donderdag en zondag. Op zondag is de grootste markt dan komen ook de mensen uit de bergen en rest van de omgeving naar Rissani.
Na een uurtje houden we het voor gezien en rijden we door naar Merzouga. Het is een prima weg en na drie kwartier zijn we ter plekke, we staan op een camperplek/camping bij een hotel, zo’n 2,5km via een onverharde weg richting de rode zandduinen.
Het is een leuke plek en rustig gelegen. Er is een apart sanitair gebouw en Co spreekt met het aanwezige mannetje af dat we over een half uurtje willen douchen, het is een boiler dus hij gaat driftig aan de gang. Even later ruikt het heerlijk want hij heeft ook wat wierook aangestoken. Co en ik gaan eerst en we duiken samen een douchehokje in. Hier in Marokko hebben ze speciale douches, je kunt ze nl. niet aan de muur ophangen, de houders zijn altijd en overal kapot. Dan is het handig om voor elkaar de douchekop vast te houden.
Als Co zich heeft afgedroogd gaat-ie naar de camper terug om Hannie en Nanda te zeggen dat de douche vrij is. Hij heeft de deur dicht gedaan en als ik even later de deur wil openen zit er aan de binnenkant geen deurklink. Toen we gingen douchen hadden we de deur blijkbaar niet helemaal gesloten en is het niet opgevallen. In ieder geval er is geen beweging in te krijgen en even later sta ik ook nog met de pen in mijn hand waar de deurklink aan de andere kant aan vast zit.
Ik wacht totdat Hannie en Nanda aankomen en wapper mijn handdoek over de rand heen, ik hoor wel een reactie een schrikkerig lachje en ik ram een paar keer tegen de deur aan, die beweegt, maar ze gaan het volgende douchehokje in en gaan lekker douchen. Daar sta je dan. Ik kan tegen de binnenkant van de deur opklimmen en hou me vast aan het kledingrekje en kijk wat ik zelf kan doen. Aan de andere kant is geen punt waar ik met mijn voeten op kan dus dat wordt niets, het is veel te hoog om er af te springen. Ik wacht tot de meisjes klaar zijn met douchen dan wil ik weer tegen de deur opklimmen om nogmaals met mijn handdoek hun aandacht te trekken. Maar zover komt het niet, Co mist mij (lief he?) en roept mij. Ik geef aan dat ik er niet uit kan, als hij kijkt blijkt dat de deurknop aan de buitenkant ook niet meer werkt. Dan klim ik er helemaal maar overheen en Co vangt mij op. Als ik boven op de muur zit kijk ik bij de meisjes in hun douchehok maar ze hebben nergens erg in, het gaat helemaal aan ze voorbij. Als ik later vraag of ze mijn handdoek eerder over de muur zagen komen gaven ze aan dat ze dachten dat ik ze wilde plagen. Maar dat zou ik nooit zo doen, ze schrikken er immers van. Wat een avontuur zeg. 🙂
Aan het einde van de middag lopen we de duinen in en genieten we van het prachtige lijnenspel dat door de laagstaande zon gevormd word. Ook maken we even wat portretjes van elkaar. Dan wachten we nog even tot de zon ondergaat en lopen dan snel terug naar de campers want het koelt heel snel af als de zon weg is.
De rest van de foto’s staat op een aparte fotopagina, ze waren weer zo leuk vandaag.
ga naar periode 17
terug naar overzicht