Marokko – periode 30: 22 maart t/m 25 maart
zaterdag – 22 maart – Ouzoud/Afourer
Vandaag begon de dag op tijd, om 8 uur zijn we gaan rijden want we willen om 10 uur op de markt zijn van Souk Sebt des Oulad Nemma (of Nemâa). Sebt betekend zaterdag, dus hier is de weekmarkt altijd op zaterdag. Het is 60 km rijden en we schatten in dat we er 2 uur voor nodig hebben. Het is iets korter, om 9.45uur zijn we ter plekke.
De route ernaar toe is weer mooi te noemen. We rijden van 795 meter naar 1035 meter om uiteindelijk op 430 meter hoogte uit te komen. De uitzichten zijn wel mooi te noemen.
We kopen nog honing onderweg bij een plaatselijke imker en maken nog een paar plaatjes van een paar mooie meisjes die even nieuwsgierig kwamen kijken.
In Souk Sebt kwamen we langs een politiecontrole, we mochten doorrijden maar we stopten vrijwillig, we wilden nl. vragen waar de souk is. We moesten dus terug naar de rotonde en dan rechtsaf. Dus keren op de weg, de politie was behulpzaam en hield het verkeer voor ons tegen, aardige lui.
Als je dus naar deze souk wilt en je komt vanuit het zuiden Souk Sebt binnen rijden, ga dan op de eerste rotonde naar links, op de 2e rotonde naar rechts en parkeer na zo’n 200 meter de camper langs de weg. Dan is het nog zo’n 400 meter lopen en je stort je in het ‘feestgedruis’.
Het is een hele leuke markt, heel groot en ontzettend druk bezocht. Wat een werk zal dat zijn voor de kooplui om alles op te bouwen en later uiteraard weer af te breken, wat een goederen staan er opgesteld. Ook zijn er wagens met sinaasappels/mandarijnen waar je verse jus d’orange kunt kopen voor 3DH, nog goedkoper dan in Marrakech. 🙂
En er zijn kraampjes ingericht als grilletje waar je lekker een spiesje of worstjes kunt eten. Dat doen we dan dus ook.
Na het eten en het lopen over de markt gaan we inkopen doen, anders loop je zo lang met alles te zeulen. De groente en fruit ziet er bijzonder goed uit hier. En je kunt ook gewoon vlees kopen, dat zijn dan winkeltjes in een bestaand gebouw dus waarschijnlijk kun je hier andere dagen ook je vlees kopen. Dat ziet er ook goed uit. De eerste slager verkoopt geen gehakt, dat is vreemd want er staat wel een gehaktmolen waar een beetje gehakt uit hangt maar hij wil niet aan ons verkopen. Een Marokkaan die dat ziet/hoort neemt ons mee naar een andere slager en hij spreekt ons in het Duits aan, hij heeft 35 jaar in Duitsland gewerkt en sinds 3 jaar leeft hij hier als God in Frankrijk, maar daar heeft-ie dan ook hard voor gewerkt. Hij geeft toe dat hij nu een mooi leven heeft.
Op de markt worden heel veel wollen lappen aangeboden, overblijfsels van de wolfabriek, van de breimachines en restjes wol. Wij denken dat de vrouwen die stukken dan kopen om uit te halen en opnieuw iets van te breien. Of ze kopen het en maken het zelf af, want sommige stukken zijn bijna gereed alleen rafelt de rand. Wij kopen twee mouwen van iets in een beige kleur kunnen we er hoesjes voor de armleuningen van maken.
Er zijn ook veel kleurige kleden te koop. Een paar vrouwtjes vragen aan Co of hij een kleed wil kopen maar Co zegt, terwijl hij erop wijst, dat het niet in zijn heuptasje past. Ze snappen hem en moeten er erg om lachen.
Je kunt merken dat er hier niet veel toeristen komen, wij zien ze in ieder geval helemaal niet, want we worden heel erg bekeken. Zo voelen we het niet hoor maar we merken het wel, de mensen zijn allemaal vriendelijk en goedlachs.
Er is ook een afdeling met kappers/barbiers. Je kunt je er laten scheren en knippen. Er is een man die behoorlijk krullen heeft gespaard en nu de kappers er zijn gaan de krullen eraf, gemillimeterd dan he? Redelijk drastisch, als ik hem er op wijs moet-ie er wel om lachen, lekker kort joh.
Hannie koopt nog een paar sandalen. Er is een hele grote schoenen-afdeling, met giga veel schoenen. Je zal dat allemaal weer in moeten ruimen.
Je moet heel goed uitkijken op de markt voordat je bijvoorbeeld een stap opzij doet want overal rijden karretjes die de mensen gebruiken om hun aankopen te vervoeren, ook levende have wordt erop vervoerd.
Als we terug lopen naar de campers zien we allemaal platte wagens die vol zitten met vooral vrouwen en achter hun ruggen liggen de aangekochte goederen, zo rijden ze terug naar hun dorpen. Als er een platte wagen langs komt waar alleen een koelkast op staat springt Co erop. De man op de bok ziet het moet lachen en stopt. We moeten er allemaal op gaan zitten en we rijden mee naar de campers waar hij voor de deur stopt. Er stopt een auto en de man achter het stuur moet lachen en vraagt of hij een foto mag maken. Is het nu eens andersom. Zal voor hem ook een unicum zijn, meestal zitten er Marokkanen op de wagens, geen Europeanen. Hij heeft wel een foto ervan, wij niet.
Wij vonden de kamelenmarkt van Had-Draa al erg groot maar deze is vele malen groter, wat een aanbod van artikelen, gewoon een groot warenhuis in de open lucht.
Voordat we gaan rijden wil Cees nog even een kleine pauze, wij pakken onze stoeltjes en gaan op het veldje naast de campers even in de schaduw zitten. Binnen no-time komen er een paar jongetjes aan lopen, ze zijn fan van FC Barcelona en Real Madrid. Co geeft aan van Ajax-Holland te komen. Dan worden er een paar voetballers genoemd, ze kennen er veel, ook niet-Marokkanen. De groep wordt allengs groter en er ontspint zich wel een leuk gesprek. We spreken elkaars taal niet maar we maken er maar wat van. Hannie maakt een groepsfoto en dan gaan we weer op pad. En dat is dan weer minder leuk, we hadden een leuk contact maar omdat ze niet krijgen waar ze om vragen, geld, snoep etc. trekken ze als we wegrijden de deur open, ook bij Cees. Jammer dat ze dan even vervelend worden.
Tegen 14uur rijden we weg uit Souk Sebt, richting Afourer. Dan is het weer klimmen geblazen, Souk Sebt ligt op 430 meter we eindigen vandaag op 1335 meter hoog. We vinden daar een terrein langs de weg waar zo te zien veel gepicknickt wordt. We maken een hofje van de campers, net als de Fransen altijd doen en gaan nog even lekker in het zonnetje een koppie doen.
Af en toe stopt er een auto en komt er een gezinnetje te voorschijn dat even een wandelingetje doet of tegen een balletje gaat trappen. Ook komt er een kudde geiten langs. De herders vragen of we een rokertje voor ze hebben, helaas voor jullie jongens, wij roken niet.
Ergens boven Afourer op een picknick terrein langs de doorgaande weg, geen voorzieningen, alleen vrijheid: N32.160845, W6.533396
zondag – 23 maart – Afourer – Zaouiat Cheikh stuwmeer Hansali
We waren al vroeg wakker, want dan is de weg toch wel weer redelijk dicht bij voor het geluid van de auto’s op het asfalt. Om 7 uur waren we alweer paraat. Het was 7 graden buiten en 11 graden binnen. Maar omdat we op hoogte staan is de zon er al vroeg bij, dus gauw naar buiten de warmte in.
We zitten met z’n vijven nog eventjes lekker in het zonnetje een koppie te doen en gaan dan weer de weg op.
De route gaat terug naar de N8. We hadden in het hoofd om naar de Cathedral te gaan, verder de bergen in maar die willen we bewaren voor volgend jaar. Anders gaan we nu nog zo’n 80 km verder de bergen in en dan moeten we het morgen weer terug rijden. De ‘weg’ gaat wel nog verder maar onverhard en dat willen we volgend jaar gaan doen, kijken hoe ver we kunnen komen, de onverharde weg gaat nl. helemaal door naar Demnate.
Op de N8 slaan we rechtsaf richting Khenifra. We rijden door Beni Mellal, het doet Europees aan, het is net een grote Spaanse stad. Het nodigt ons niet uit om uit te stappen en de stad te verkennen. Er is hier veel hoogbouw, heuse flats zijn er te zien en ook in aanbouw. Ook hangt er feestverlichting aan de lantaarnpalen. Ze hebben hier een geruite moskee, dat is weer eens iets anders.
In Kasbah Tadla zetten we auto’s op een parkeerplaats om eventjes te eten. Daarna rijden we door naar stuwmeer Hansali zo’n 40 km voor Khenifra.
Het is een mooie route, er is heel veel landbouw en er wordt op dit moment veel gewerkt in de landerijen. Dat hebben we nog niet veel gezien deze reis. Er staan veel koolzaadvelden in volle bloei, mooi geel met af en toe het rood van klaprozen, vrolijke kleuren.
Er is veel te zien langs de weg, er zijn veel mensen op stap, het is ook zondag dus wordt er ook op veel plekken gepicknickt.
Dan komen we aan bij het stuwmeer, er is een officiële camperplek volgens campercontact maar wij komen een afslag naar het meer tegen en duiken daarin. We komen bij een slagboom en daar staat een bordje met ‘interdit’ verboden voor ‘public’. Maar er staan al vier campers dus dan kunnen wij er ook nog wel bij. We zoeken een paar mooie plekken uit, zetten de stoelen buiten en gaan lekker in het zonnetje zitten.
Co en Hannie spelen wat met de fotocamera’s, Hannie wil wel een sterkere telelens dus ze maken even een paar proefjes met beeldjes in de verte.
Hoe later op de dag hoe mooier het licht hier wordt. Er loopt een schaapherder en hij vormt zonder dat hij het weet een mooi plaatje met zijn schapen.
Zaouiat Cheikh, stuwmeer Hansali, geen voorzieningen, op 717 meter hoogte. Coordinaten: N 32.685306, W5.882364
We hebben hier een nacht gestaan, de volgende dag werden we vriendelijk verzocht om te vertrekken.
maandag – 24 maart – Zaouiat Cheikh, stuwmeer Hansali – Khenifra
Vanaf de camperplek kijken we uit op een dal met daarin een boerderij die volgens ons zelfvoorzienend is. We zien een akkertje waar de boer nu aan het ploegen is met behulp van twee ezeltjes. Er lopen 2 koeien en er scharrelen wat kippetjes. Hier boven op de parkeerplek staan wat bijenkasten dus de mensen kunnen zich zelf redelijk voorzien van goede voeding, leuk hoor.
Vanmorgen zaten we lekker buiten in het zonnetje toen er een auto stopte en er twee mannen uitstapten, eentje in uniform. Er werd ons vriendelijk verzocht om hier te vertrekken, een nachtje hier staan was geen probleem maar twee….. Ik denk dat ons buiten zitten teveel op kamperen ging lijken. Jammer, het is een leuke plek en we wilden vanmiddag wat in de omgeving gaan wandelen.
We hebben ons reisvaardig gemaakt en gaan op zoek naar een plek aan het meer die bekend is bij campercontact, daar hebben we coordinaten van.
Maar op de plek van de coordinaten gaat er geen weg naar links, er is alleen maar gras. Dus die andere plek hebben we niet gevonden. Er gaan op een gegeven moment wel wat zandwegen naar links maar die zijn niet al te breed en verderop erg bochtig.
Dan rijden we maar door naar Khenifra, dat was de vorige keer een leuk plaatsje om te bezoeken. Cees heeft er wat andere gedachten bij, toen werd namelijk zijn hele camper onder gescheten door de ibissen.
De route naar Khenifra over de N8 is werkelijk wondermooi. Het is onwijs groen met heel veel landbouw en veeteelt. De weg slingert zich door het landschap heen.
In Khenifra is het heel bedrijvig, veel mensen en auto’s op straat. We rijden door de hoofdstraat richting het politiebureau waar we de vorige keer hebben gestaan. Maar vlak voor dat we rechtsaf die straat in willen slaan zie ik aan de linkerkant een groot parkeer terrein. We draaien het terrein op en even later staan we geparkeerd en wel. Er komt direct een gardien bij en we mogen hier blijven overnachten. Hij vraagt geen parkeergeld maar het is wel gebruikelijk om zo’n man iets te geven als je weer weg gaat, we denken aan 20DH per camper.
Even later komen de twee Franse campers naast ons staan die ook bij het stuwmeer stonden. Die waren net voor ons vertrokken.
We gaan even het stadje in maar om deze tijd, 14uur, is er nog heel veel dicht, om 15uur gaan alle winkeltjes weer open en is er meer reuring op straat. We gaan bij de campers eerst in de schaduw zitten, het is erg warm, en later in het zonnetje.
Om 16uur gaan we weer het stadje in en nu is het een stuk gezelliger. Nanda heeft eerder op de middag stof gekocht voor 2 hemdjes die ze na wil laten maken van een oud hemdje en om 17uur kunnen we ze bij het naaiwinkeltje ophalen. De stof kost 35DH voor 2 lappen en het naaien kost 50DH, daar kun je je toch geen buil aan vallen. De shirtjes werden ook nog netjes geperst en gestreken.
De medina is hier heel erg gericht op stoffen en kleding dus we zijn redelijk snel uitgekeken. Cees gaat nog even een lange broek weg brengen om te laten vermaken want hij is deze reis best wel afgevallen en zijn broeken zitten allemaal te ruim. Gelukkig biedt dan de naaimachine uitkomst.
De broek van Cees is vermaakt voor 20DH, het werd ter plekke geregeld en de mannen kregen zelfs nog thee, het was erg gezellig.
Als de mannen terug komen zegt Cees, ‘he ze hebben mijn camper verplaatst’. Laat er nu precies een zelfde camper staan als dat Cees heeft. Nu staan we hier dus met 5 campers.
‘s Avonds zijn we nog naar de kermis geweest, een heuse kermis in Marokko, met botsauto’s, de rups en de octopus. Alleen de mensen waren anders, met djellaba’s en hoofddoekjes om.
Khenifra, parkeerterrein, geen voorzieningen, er is overdag een gardien aanwezig. N32.937890, W5.667959
Het is een bijzonder rumoerige plek waar, toen wij er stonden, tot diep in de nacht gevoetbald werd.
dinsdag – 25 maart – Khenifra – Azrou
Afgelopen nacht was een nacht om heeeeel snel te vergeten. Zo rond 9 uur kwam de jeugd, jong en ouder, om te voetballen op de parkeerplaats. En ik moet ze nageven, ze dachten er echt om dat er campers staan hoor maar in de passie van de strijd komt er natuurlijk wel eens een bal tegen de camper aan.
Het is op een gegeven moment 11 uur maar de wedstrijd duurt voort en we verwachten niet dat het binnenkort gebeurt is. De Italiaanse camperaar heeft het het meest te verduren die staat wel heel erg in de weg. Constant gaat het alarm af en hij moet zelfs uit bed komen want de bal ligt op zijn dak.
Nanda en Hannie zijn aan de andere kant van ons gaan staan maar wij gaan naar het onverharde plein achter ons verkassen. Even later zien we dat Cees ook vertrokken is. Hannie en Nanda blijven staan, ik kan ook niet zien of ze nog wakker zijn.
Het voetballen duurt zeker nog tot 1.15uur vannacht, later in de nacht loopt er een tijdje een krolse kat rond de camper en de verkeersstroom gaat continu door, ze gaan hier zeker niet naar bed of zo. Een plaats waar we niet weer gaan staan.
Cees was naar de straat gegaan waar het politiebureau is maar werd ook daar uit zijn slaap gehouden door vrachtwagens die vlak langs hem reden. Toen hij vanmorgen vroeg terug kwam op de parkeerplaats is hij eerst nog zijn bed weer ingedoken.
Om 9.15uur zijn we gaan rijden en direct op de rotonde een alternatieve route opgegaan naar Azrou, via Ain Leuh, de weg was soms niet al te best maar het landschap maakte heel veel goed. De weg was misschien niet zo mooi maar de route wel.
Die kan in het boek als ‘wonderschoon’, wat een natuurschoon zeg, heel veel groen van de akkerbouw en prachtige vergezichten. Er zit ook een heel stuk door een cederbos, wat vrij saai was, maar daarna wordt het ook weer erg mooi.
Er wordt ook het nodige vee ‘uitgelaten’, veel koeien maar nog veel meer schapen.
We komen nog langs een stroomversnelling waar een paar kanovaarders in spelevaren. In de bocht staat een mannetje te zwaaien, we kunnen daar parkeren en de cascade/waterval bezoeken. We draaien de parkeerplaats op en krijgen te horen dat het 5 minuutjes lopen is. Hij wil wel onze gids zijn voor 100DH p.p. en dan kunnen we straks thee drinken en tajine eten. We maken hem duidelijk dat 100DH p.p. veel te duur is. Dan wordt het 50DH p.p. maar ook dat willen we niet en we willen ook geen thee drinken en ook geen tajine eten. We willen dus ook gewoon geen gids, het is immers maar 5 minuutjes lopen.
Maar zoals een goede gids betaamt loopt hij toch voor ons uit en verteld af en toe wat, ik vertel hem dat we geen gids willen. Hij reageert gepikeerd, uiteindelijk wil hij ons wel voor 50DH (voor 5 personen) gidsen. Oké, we gunnen hem een centje maar we willen geen thee en tajine.
Hij vertelt dat de bron van Oum Rbia een zoetwater bron is en dat de rivier die uitmondt in deze waterval zo’n 20km verderop ontstaat. Ook komt er in het water bij de parkeerplaats van rechts een zoutwater stroompje naar beneden, die ontstaat zo’n 5km verderop. Dat is toch mans, een zoutwaterbron in de bergen.
De man leidt ons tot een punt dat we de waterval van veraf zien, en dan valt die in het niets vergeleken bij de watervallen van Ouzoud. We zien aan de andere kant van de stroom mensen dichter naar de waterval toelopen en willen dat ook wel. We steken dus over en even later staan we bij een doorgangetje dat over een heel smal stukje wand gaat, eigenlijk is er helemaal geen pad alleen maar een paar kleine platte stukjes waar je je voeten net op kunt zetten, het is ook nog glad vanwege de nattigheid. Maar we gaan er langs met behulp van de gids. Dan moeten we een houten bruggetje over, ook een beetje glad maar je moet gevoel voor avontuur hebben dus we komen dicht bij de cascade. Die komt luid donderend naar beneden.
Terug is de gids iets minder behulpzaam en moeten we het zelf maar redden. Bij het smalle stukje glijdt mijn voet weg en ondanks de helpende hand van Hannie glij ik tot aan mijn knieën in het water, het komt goed af, alleen een blauwe plek en een bloedend wondje. Gelijk maar even gereinigd met het stromende water.
De gids wil ons weer thee laten drinken en tajine laten eten. Co geeft hem de 50DH en vraagt of hij weg wil gaan, we vinden onze weg wel. De man reageert boos, zijn probleem. We vervolgen onze weg naar beneden en na 5DH parkeergeld per camper betaald te hebben rijden we weer de vrijheid in.
Wederom weer een prachtige route en even later parkeren we langs de weg en gaan we eten met een prachtig uitzicht de diepte in.
In het volgende gedeelte komen op maximaal 1812 meter hoogte, het ziet er hier erg stenig uit en de nederzettingen zien er heel armoedig uit, met veel plastic en golfplaten als dak, vaak verroest. Maar altijd zie je koetjes, schaapjes/geitjes en kippetjes. Ook zijn er akkertjes maar die zijn nog niet beplant en dat snappen we niet, het is immers als maart; planttijd.
Ook is er regelmatig een waterpunt en daar zijn dan vrouwen bezig met de was of het vullen van flessen voor thuis. Het is wel heel leuk om hier te rijden en zo het redelijk authentieke Marokko te zien.
Dan komen we bij Ain Leuh, hier hebben we vorig jaar een nachtje gestaan. Er is een grote school dus toen liep er ontzettend veel jeugd rond, nu is het rustig.
Om 15uur komen we aan in Azrou en rijden we door naar de camping van de Sjeik. We worden naar helemaal bovenin gedirigeerd en het blijkt dat daar allemaal Nederlandse campers staan van Vagebond reizen, er komen uiteindelijk zo’n 21 campers, best een grote groep.
Ze denken van deze camping waarschijnlijk dat wij er ook bij horen. Niet zo erg hoor, want op dit plateau heb je een prachtig uitzicht het dal in en we staan op dezelfde hoogte als wat huizen en genieten mee van het dagelijkse leven alhier.
We zitten lekker in het zonnetje en pakken later nog een douche, die van Co is lauw maar die van mij is heerlijk heet, ik heb er lekker lang onder gestaan.
Om 6 uur gaan Co en ik even bij de winkeltjes kijken, zo’n 200meter van de camping vandaan, of we vlees en uien kunnen kopen. Er zit wel een slager maar volgens Co verkoopt die geen rundvlees en uien zijn er ook niet te koop.
Dan houden we een taxi aan en rijden voor 4DH p.p. naar het dorp, Co zit met nog twee anderen voorin en ik zie dat de voorstoelen met tussenstuk op zijn plaats gehouden wordt door een spanband, de leuning leunt evengoed nog aardig door.
In het centrum is het nog gezellig druk en we gaan een grote markthal in waar een paar slagers zitten en ook groente en fruit wordt verkocht. We slaan spullen in voor twee stoofpotten. Terwijl de slager voor ons bezig is komt een oudere Marokkaan die Engels spreekt ons verleiden om morgen of overmorgen een dagje met hem op stap te gaan, hij weet een prachtige wandeling met mooie uitzichten en dan kunnen we thee drinken en tajine eten. Daar gaan we weer, maar hij lijkt ons wel aardig. Ik zeg tegen Co dat deze man ons vorig jaar ook al had aangesproken, toen zijn we niet op zijn voorstel in gegaan. Voor 300DH zijn we in ieder geval met z’n vijven een aardige tijd onder de pannen, we gaan er over nadenken en krijgen zijn visitekaartje mee. Hij wil ook onze naam weten en een email adres. Co legt uit dat we voor internet naar een internetcafe moeten en dat het dus niet handig is om ons email adres te geven. Ook goed, we bellen maar als we met hem mee willen.
We zoeken de taxi’s op, we houden een petit taxi aan maar die rijden niet buiten het dorp, weten we wel hoor maar we dachten we proberen het. We moeten dus zo’n witte mercedes taxi hebben. Er is een verzamelpunt dus daar lopen we heen, we melden dat we naar de eurocamping willen en we mogen 8 DH afrekenen en instappen. Voor zover ik weet mogen er 6 personen in een taxi maar er gaan er drie voorin, we zitten met z’n drietjes achterin en dan moet er nog iemand bij, dat is krap. We schikken in en Co gooit een been over de voorleuning, wij lachen maar de chauffeur is het er niet mee eens. Co haalt met moeite zijn been terug. We zitten dus met z’n viertjes achterin en zullen niet omvallen in de bochten. Als we bij de camping aankomen open ik voorzichtig de deur en we rollen er vanzelf uit.
Het is al bijna donker en we zien nog net een mooie rode lucht van de ondergaande zon.
Azrou, Emeritas Euro camping, alles aanwezig, 1466meter hoog, 80DH incl. stroom, coordinaten: N33.444680, W5.191880
Ga naar periode 31
terug naar overzicht