Week 8 – 4 t/m 10 maart
4 maart – maandag – Rachidia
We zijn vandaag op camping Jurrasique gebleven, niet uit luxe, het regent pijpenstelen. Zojuist, 16.30uur is het pas droog geworden. Co heeft de kans waargenomen om de camper rondom te verlossen van het stof dat we de laatste dagen verzameld hebben, dat is aardig gelukt, tussen de buien door. Dus we hebben een rustig dagje.
Morgen gaan we, via Rich, richting de Todra kloof, dat wordt over kleine weggetjes dus dat zal geen kilometer vreten worden. Dat geeft niet als het maar genieten is, we gaan nl. de bergen in.
5 maart – dinsdag – Rachidia – Tamtattouchte
Nu schijnt het zonnetje weer, we staan in Rich geparkeerd om eventjes te internetten. Op camping Jurrasique was de snelheid van internet niet snel genoeg om te kunnen internetten. Dus nu eventjes de krantjes ophalen en de site uploaden, dan rijden we weer verder.
Dus alles gaat goed met ons hoor, zeker nu het zonnetje weer schijnt. We rijden door een prachtige omgeving, ik heb al weer wat plaatjes gemaakt. Het internetten lukte toch niet, ondanks 3G met 5 streepjes satelliet was de snelheid minimaal dus helaas, op dit moment, geen update van de site.
Vanmorgen een uurtje vanaf de camping lag er een vrachtwagen op zijn kant, overal cementzakken op de weg. We hadden gisteravond al tegen elkaar gezegd dat we vandaag, na al die regen, voorzichtig moesten zijn i.v.m. een gladde weg, na zo een lange droogte. Nou dat kwam dus wel uit, de waarschuwing was duidelijk……
Verder kwamen we het een aan ander aan vervoersmiddelen tegen:
We gaan ook nog even de markt op in Rich, we hebben weer wat groente en fruit nodig. Het is een kleine maar gezellige medina met veel groente en fruit. We komen met zakken vol weer bij de campers. We hebben ook nog gevraagd naar boter en worden doorverwezen naar de coöperatie, dat is ca. 1 km. terug. We vinden het en gaan naar binnen. Gelukkig hebben ze echte roomboter, we kopen 5 kilo; een deel ervan vriezen we in voor later. De boter is vrij wit maar dat komt omdat de koeien hier allemaal binnen worden gehouden. Voor zover we weten krijgen ze hooi/stro gevoerd. We kunnen in ieder geval weer even vooruit, lekker.
De route van vandaag is: Rachidia-Rich-Amellago-Assoul-Ait Hani-Tamtattoucht. Een bijzonder mooie route met prachtige vergezichten. De weg is bijzonder goed, smal dus af en toe uitwijken voor een tegenligger (het was trouwens niet druk) met af en toe een slecht stukje en dat is dan waar de rivier de weg kruist. Dat wordt van tevoren goed aangegeven. Zeer aan te bevelen om te rijden, het verveelt geen moment.
Het valt ons op dat er grote schoolgebouwen zijn die een regionale functie hebben. Het houdt in dat de kinderen van heinde en verre komen. Vandaag nemen we twee jongetjes mee van ca. 12 jaar, ze willen mee rijden naar Tamtattouchte, dat is 17 km. verderop. Dat moeten ze dus elke dag reizen, en hoe? Waarschijnlijk lopend en liftend. We komen er niet achter, ze spreken een paar woordjes Engels en Frans, op school geleerd.
Ook veel zwaaiende kindertjes, we voelen ons weer helemaal gelukkig en blij. Ook veel vragende gezichtjes en handjes, bedelend om een ‘stylo’ (pen) of een bonbon (snoepje). Ook voetballen worden er gevraagd. Een kind zegt in één adem: une stylo/bonbon? We maken vaak het gebaar van ‘helaas’.
Zodra we ergens stoppen, of dat nu in of buiten een dorp is, staan er binnen no-time kinderen bij de camper. Sommige kijken alleen maar of groeten heel verlegen met ‘bonjour’. Andere zijn brutaler en vragen direct om een stylo of bonbon.
Volgens het reisgidsje dat wij mee hebben is de vallei van de Draa de mooiste vallei van Marokko, maar naar onze smaak kan die vallei niet tippen aan deze route. De bergen hebben sowieso onze voorkeur.
Deze route hebben we trouwens gekozen door toedoen van Jan en Ludy die we ontmoet hebben, zij gaven aan dat het een mooie route is, ze hebben niets teveel gezegd.
6 maart – woensdag – Tamtattoucht – route naar de Dades kloof
Een onrustige nacht, er stond heel veel wind en dan gaat de camper best wel heen en weer. We staan achter een muur maar die is dus niet hoog genoeg om de wind tegen te houden.
Maar, het zonnetje schijnt alweer op de camper en het is een stralend blauwe lucht, dat ziet er weer goed uit. Wel fris, zo in de bergen, het is nu 8 graden, vanmorgen om 7 uur was het nog 6 graden. Dus de verwarming is nog eventjes aan.
Kijken wat vandaag ons gaat brengen….
Vanmorgen hebben we eerst een wandeling door het dorp gemaakt: mooie uitzichten richting het dorp en vrouwen die de was doen in het riviertje.
Bij een schooltje waren de kinderen uitbundig: bonjour en zwaaien en roepen. Maar zodra we twee stappen naderbij zetten vliegen ze weg. Een jongetje is wat stoerder en ‘schudt’ mij de hand. Dan komt er een jongetje met een kleine voetbal en dat is natuurlijk ‘kaassie’ voor Co, dikke lol. Binnen no-time was Co ingesloten door de jongetjes, sport verbroederd, dat is zeker. Ook Cees toont zich een ‘opa’, de kinderen vinden het wel leuk.
Zei ik gisteren dat de weg prima was behoudens de kruisingen tussen rivier en weg, vanaf de camping naar Tinghir/Tinehir is de weg een stuk slechter dan de hele dag gisteren door de bergen. Vooral de kruisingen met de rivier, hele hopen grind en gruis op de weg. Er ‘liggen’ zoveel mannen niks te doen de hele dag, ik zou zeggen; pak een schep en ruim die hopen op. Later op de dag en verder op de route waren jongelui daar mee bezig. Als je dan langs reed vroegen ze gelijk om geld.
Het stukje kloof, daar waar de bergwanden het dichtst bij elkaar staan is qua natuur overweldigend, wat voel je je dan nietig. Maar het was wel erg toeristisch. Op onze weg verder naar beneden kwamen we bus na bus tegen. Tinerhir ligt wel in een prachtige omgeving en is een kleurrijk stadje.
Op onze weg door de Tohdra kloof kwamen we langs diverse campings die reclame maakte voor wifi. We hebben direct de campers aan de kant gezet en de router aangezet; en ja hoor, we hadden een snelle verbinding. Direct de site maar even geuploaded, gefacetimed met mijn zus, de mails opgehaald en de krant van de laatste 3 dagen. Mijn moeder was niet thuis dus daar hebben we maar eventjes een mailtje naar verzonden.
Na Tinerhir reden we richting Boulmanes, daar begint de route naar Dades kloof. We besluiten om vroeg een camping op te zoeken zodat we even van het zonnetje kunnen genieten, dan gaan we morgen de kloof ‘op en neer’. We rijden verder en weg is de zon, een en al bewolking.
We kwamen een camping tegen, we reden door de poort en zagen het uitzicht op de ‘rode bergen’ en de camping is ‘vol’. Niet zo groot dus maar wel met douche en elektra. Nu staan we op een plekje met een giga mooi uitzicht. Camping Riad Dar tougha.
Om 18uur gaan we een tajine met kefta, oeufs en legumes eten (gehakt, eieren en groente). Zojuist hebben we weer de bekende Berber whiskey gedronken: zeer bittere thee, vandaar dat de Marokkanen er zoveel suiker in gooien. We hebben er nu maar eventjes honing in gedaan, we bestellen de thee nl. altijd zonder suiker. De tajine was overheerlijk.
We gaan nog even samen met Cees de foto’s van de afgelopen dagen bekijken, even in herinnering halen wat we allemaal gezien hebben.
7 maart – donderdag – route Dades kloof – Skoura
We zijn vroeg wakker (we lagen er ook vroeg in), om 6.30uur zijn dit de eerste foto’s van vandaag:
Na het ontbijt zijn we verder de Dades kloof ingereden, het is errug mooi hier in deze vallei. Prachtige kleuren, heel veel rood, zelfs de watertjes langs de weg zijn donkerrood gekleurd.
We rijden de haarspeldbochten en stappen boven bij het hotel uit om van het uitzicht te genieten. Dan zie je pas wat je gereden hebt. We besluiten om de camper van Cees op de parkeerplaats bij het hotel te zetten en met onze camper verder te rijden, onze motor heeft wat meer power. We rijden verder en komen bij de kloof. Er staan een paar campers aan de kant van de weg geparkeerd en er gebaart een man dat we niet verder kunnen. Hij loopt naar ons toe en geeft aan dat er water over de weg stroomt en dat je met de camper niet verder kunt. We besluiten om de camper te parkeren en lopen naar het punt toe.
En inderdaad het water van de rivier de Dades die ernaast, behoorlijk snel, stroomt komt over de weg. Er rijdt een busje doorheen en besluiten om het niet met de camper te wagen, jammer. De verdere route bewaren we voor een andere keer. Dus rijden we dezelfde route weer terug, dat moest trouwens toch al want je kunt hier niet rondrijden met de camper.
Beneden bij de N10 buigen we af richting Ouarzazate. We willen bij een volgend dorpje de bergen weer in om met een ‘omtrekkende’ beweging naar Ouarzazate te rijden. We vinden nooit de weg naar rechts die we willen hebben. We gaan dan maar via de N10 verder. Dat wordt een saai ritje over een vlakte met weinig spektakel qua uitzicht. We worden teveel verwend denk ik.
Onderweg stoppen we nog in een dorpje om een marktje te bezoeken, waar we kruiden kopen, waaronder een soort kaneelsnippers, ook lekker om zo te eten. Ook kopen we zwarte peperkorrels en kurkuma.
Bij Skoura besluiten we om alsnog een ritje door de bergen te maken. We komen door Toundout en zouden daar naar links moeten om dan later weer terug te keren naar de N10. Maar er is markt in Toundout en het is er behoorlijk druk met mensen en auto, kriskras door elkaar. Daardoor missen we de afslag naar links. We rijden verder maar het wordt steeds onherbergzamer en je merkt dat de mensen hier nooit geen campers zien rijden.
We besluiten uiteindelijk terug te gaan naar de N10 en door te rijden tot de camping 2 km. buiten Skoura: camping Palmeria. Een heerlijk rustige camping met veel ruimte. Het is om 17uur nog 26 graden dus we gaan nog eventjes lekker buiten zitten met een kopje thee met de kaneelsnippers erin, lekker.
8 maart – vrijdag – Skoura
Vandaag hebben we een vrije dag, nou ja, een vrije dag: de ramen worden van binnen en buiten gedaan zodat we weer een schoon zicht hebben als we verder reizen. Nu zitten we deels onder het zonnescherm en in de zon, het is 26 graden, sorry hoor Nederland. 🙂
Het was een rustdag vandaag, ook een hete dag met weinig wind. We houden ons dus gedeisd onder de zonneluifel.
Om 16uur besluiten we om nog een wandelingetje naar het dorp Skoura te maken, door de ‘palmentuin’. Het is best nog een eindje lopen maar wel leuk. We komen weer putten tegen onderweg waar dan een onderaardse rivier zou moeten lopen, alleen deze staat ook droog.
Wat ook een leuk gezicht is: de palmen op de voorgrond en de sneeuw op de achtergrond, een goed contrast.
Het dorpje is wel leuk maar het is vrijdag en dan is er ook veel dicht, vrijdag is een speciale dag voor de Marokkanen, in ieder geval wordt er dan altijd couscous gegeten.
Op de terugweg komt er veel jeugd voorbij op de fiets. Twee meisjes van 17 jaar spreken ons aan in het Engels en stappen af van de fietsen. Ze gaan naast ons lopen, Cees vraagt Laila ten huwelijk, ze wil wel maar kijkt ook een beetje bedenkelijk……
We lopen gezamenlijk verder en Laila wil van alles weten, ze wil zelf lerares Engels worden of Arabisch. Haar zus woont in Marrakech en geeft daar Engels en is voor Frans aan het studeren. Dat zijn meiden die weten wat ze willen. Ze vertelt, op onze vragen, dat zijzelf uit een gezin komt met 3 kinderen maar dat de meeste gezinnen in deze omgeving zo’n zes kinderen hebben, dat is best wel veel voor onze begrippen.
We worden op de thee gevraagd en om tajine te eten bij Laila thuis maar het is 18uur geweest en het is nog een half uur lopen naar haar thuis. Dan moeten we in het donker terug dus dat doen we toch maar niet. Cees krijgt nog een armbandje van Laila, een vriendschapsbandje, omdat ze Cees wel leuk vindt. We zeggen later tegen Cees: we hebben je toch maar mooi gered van een verbintenis, ze wilde je kennis laten maken met haar ouders….. 🙂
We zitten nog lekker buiten want de warmte is heerlijk, dat is het voordeel als het overdag heet is geweest.
9 maart – Skoura – Ait ben Haddou
Het is 6.50uur Marokkaanse tijd, we hebben lekker geslapen, op dit moment is het bewolkt. We gaan vanmorgen weer verder richting Ouarzazate. Daar is een stuwmeer en daar hebben Thole en Everdien (camperforum) vrij gestaan, de coordinaten zijn ingebracht dus we gaan daar eens een kijkje nemen. Het kan dus zijn dat er een paar daagjes niets op de site verschijnt i.v.m. geen internet.
Gisteren zijn we naar Skoura gewandeld en we zagen onder meer dit ‘kooktoestel’. De schotel vangt het zonlicht op en zet het om in warmte zodat het water in de ketel aan de kook raakt. Vernuftig he?
We zijn niet gebleven bij het stuwmeer, we hebben er wel even gewandeld. Onderweg naar het stuwmeer zagen we her en der irrigatiekanaaltjes (rechter foto). Het was nogal winderig en nog niet zonnig. Bovendien waren we nog vrij vroeg en hadden geen zin om nu al te stoppen, gisteren hadden we al een rustdag gehad.
We kwamen door Ouarzazate en hebben de auto langs de kant geparkeerd, het is altijd leuk om een stadje te voet te verkennen. Dit is een vrij moderne stad, doet wat Spaans/Portugees aan. We komen een supermarktje tegen en stiefelen naar binnen om te kijken wat ze allemaal voor ons hebben. We zien al snel 2 Edammer kazen in de koelvitrine liggen en komijnkaas en ze hebben spek en gedroogde worstjes. Die zijn allemaal voor ons. 🙂 Ook slaan we weer ruim yoghurt in en ze hebben créme fraiche, we worden er blij van. We brengen eerst alles maar naar de camper.
We gaan gelijk eten: eieren met spek en yoghurt na. Cees komt al snel aan om te vertellen dat het yoghurt met smaakjes zijn, dat is dus niet de bedoeling, ik heb niet goed opgelet. We rijden na het eten met onze camper naar de supermarkt en gaan de yoghurt omruilen voor yoghurt naturel en zonder suiker, dat lukt. We parkeren de auto aan de kant en gaan het stadje in. Als snel worden we aangesproken door een winkelier, hij heeft een 50 eurocent muntje en wil die graag voor 5 DH omruilen, geen probleem natuurlijk, hij blij. Hij vraagt of we even in zijn winkeltje komen kijken, hoezo verkooptruc? Ik zie wel bij zijn winkel een mooie rode jurk/broek hangen en rood is wel mijn kleur. We lopen met de man mee naar boven, daar heeft hij nog andere kleuren maar ik wil graag de rode jurk. Ik ga in de camper passen en hij is wel heel erg mooi. De jurk moet 500DH kosten, ik bied 300DH, hij zegt 450DH. Dan gaat de koop niet door. Nee, nee, ik moet maar een tegenbod doen. Ik zeg 350DH en daar gaat de man mee akkoord. Hij blij, ik blij. Hij vraagt of we nog dingen te ruilen hebben, wijn of bier en hij is zeer verrast als we zeggen dat wij geen alcohol drinken en ook niet hebben. Ook vraagt hij nog om een pen. Ik leg uit dat we dat onderweg al genoeg van kindertjes horen dat hij daar als volwassen vent niet om moet vragen. Verder kopen we bij een kruidenwinkel nog een kilo kaneel, dat is veel goedkoper dan in NL, kunnen we voorlopig weer vooruit. Voordat we Marokko verlaten slaan we nog wel wat meer in. We doen nog wat boodschapjes en drinken nog een heerlijke verse jus d’orange op een terrasje.
We rijden door naar Ait Ben Haddou en onderweg komen we langs een aantal filmstudio’s. Deze regio wordt veel gebruikt om oude films op te nemen, vanwege de ongerepte omgeving, vele kasbah’s en oude dorpen. Cees stopt om een foto van zo’n studio te maken, wij rijden rustig door. We komen langs een politiepost, ze zijn snelheid aan het meten. Zodra wij in het zicht komen richt de agent met de camera zich op, ik zeg, oh je, Cees is de pineut. Hij had even een ‘sprintje’ gezet om bij ons te komen. Hij moest dus inderdaad langs de kant. Hier in Marokko zijn ze daar heel streng in. Ze stonden trouwens wel heel strategisch opgesteld, net na een daling in de weg, dan heb je meestal wel wat meer vaart.
Wij stonden verderop geparkeerd op Cees te wachten. Hij mocht toch al vrij snel door, we reden verder om op een grotere plek even te stoppen. We vroegen of het een dure foto (van de filmstudio) was geworden. Cees gaf aan dat hij 300DH (€ 24,30) moest betalen. Toen hij stil stond bij de agent keek hij heel zielig, gaf aan dat hij maar 65 km reed, ipv 60km of dat dan zoveel moest kosten. De man vroeg of Cees alleen reist, of hij geen vrouw heeft. Cees gaf aan dat hij gepensioneerd is en dat zijn vrouw was overleden en dat hij drie kinderen heeft, en dat hij de eerste keer in Marokko is en dat hij Marokko zo mooi vind. De agent zag het vlaggetje van Marokko voorin de camper en de mooie Marokkaanse armband om Cees zijn pols, de ‘drapeau’ die Cees om zijn hoofd had. Hij begon nog over voetbal, over van Basten, Koeman en Gullit. De jongere agent wou bij 300DH blijven maar de oudere agent gaf clementie, de bon kwam uiteindelijk op 50DH (€ 4,50), pffffff, scheelt toch weer. Wat kan Cees toneelspelen joh. Co vroeg al aan hem van welke toneelvereniging hij lid was.
We hebben even het dorpje verkend en kwamen aan de achterkant van het dorp met uitzicht op de kasbah. Die is bekend van een aantal films die hier opgenomen zijn: Sodom en Gomorra, Gladiator, Asterix en Cleopatra en diverse bijbelse verfilmingen. Dit moet je gezien hebben, schijnt het. Morgen gaan we de kasbah eens verkennen, het loopt nu tegen etenstijd.
10 maart – zondag – Ait Ben Haddou – Tizi-N-Tichka
We zijn de dag aangevangen met een bezoek aan de kasbah. Heen zijn we over de brug gelopen die door de filmstudio’s is aangelegd. Je komt de kasbah binnen en er zijn al direct allerlei winkeltjes en ze willen je allemaal naar binnen hebben. Als we aan het praten zijn horen ze meteen dat we uit Nederland komen en dan is het vaak ‘kijken, kijken’. Een enkele keer komt daar dan ‘niet kopen’ achteraan. Dan proberen we ze nog wel eens uit te leggen dat we na zo’n opmerking zeker niet komen ‘kijken’. We hebben trouwens ook wel eens de neiging om te zeggen: je hebt gelijk joh, we willen inderdaad niets kopen. Een keer zei iemand links van ons: ‘kijken, kijken’, dus Co kijkt hem aan maar het was de bedoeling dat we rechts in zijn winkeltje gingen kijken.
Maar we lopen door de kasbah, trappetjes op naar de top van de ‘berg’. Vandaar hebben we een prachtig uitzicht op de omgeving en de camping.
Na het bezoek aan de kasbah gingen we afrekenen voor de overnachting. Of we niet nog een nachtje wilden blijven, de beheerder was jarig vandaag en gaf ‘s avonds een feest met muziek en lekker eten. We wilden bijna vragen of hij toevallig vorige week ook nog jarig was geweest. 🙂
Nee hoor, we wilden verder richting Teoulet. We hebben een goede keuze gemaakt, de rit was oogstrelend mooi, wat een landschap met zoveel verschillende kleuren en lijnenspel. Bij elke bocht zagen we weer wat nieuws, prachtig. De weg was goed tot Animiter, toen we naar het westen afbogen werd het nog erger dan een piste, dus we reden stapvoets tot iets harder, heel veel kuilen en af en toe was de weg gewoon op….. Maar het was de moeite waard, de omgeving vergoedde veel.
Onderweg nemen we nog een jongeman met zijn moeder mee, zo’n 7 km verderop komen we bij hun dorp aan. Ik had net een foto gemaakt van het dorp met de bergen op de achtergrond, de jongen vroeg of het op internet kwam. Ik vroeg hem zijn email adres op te schrijven maar even later had hij zijn gewone adres plus telefoonnummer opgeschreven, zo ‘primitief’ kunnen wij het ons niet meer voorstellen.
De moeder en zoon zijn nog niet uitgestapt of om de bocht staat een man te liften, we nemen hem mee. 500 meter verder nemen we een tweede man mee. Ze gaan samen op de grotere bank zitten dus er is nog ruimte voor een derde lifter, die meld zich niet zoveel later. We stoppen en de eerste lifter steekt met een grote grijns zijn duim op. De mannen zijn alle drie helemaal blij dat ze mee kunnen rijden.
Toen we vorige week van Rich naar de Tohdrakloof reden hebben we nog twee jongetjes van een jaar of 12 meegenomen, ze gingen van school naar huis, ze hebben 17 km. meegereden…..!!! En dan te bedenken dat de huidige koning geld beschikbaar heeft gemaakt voor schoolbusjes waarschijnlijk is dat geld dus ergens anders belandt of in iemands zak.
We kwamen over de ‘col de Tichka’ dat is op 2260 meter. Nu staan we in Tizi-N-Tichka naast restaurant Assanfou, er is niets maar we hebben ook niets nodig. We hebben zojuist een heerlijke omelette berbere gegeten in het restaurant onder de terrasverwarming, dat was geen overbodige luxe.
de omelette berbere 9 jonge pups lagen er ‘s ochtends met 0 graden buiten, af en toe omwisselend, de buitenste honden naar binnen, een grappig gezicht zoals het zichzelf regelt.
Ga naar week 9
terug naar overzicht